Người lao động không đóng bảo hiểm xã hội có bị xử phạt không?

Người lao động không đóng bảo hiểm xã hội có bị xử phạt không?

Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những chế độ an sinh xã hội quan trọng, được pháp luật quy định nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít trường hợp người lao động không tham gia hoặc không đóng BHXH. Vậy, liệu người lao động không đóng BHXH có bị xử phạt không? Bài viết dưới đây sẽ phân tích vấn đề này theo quy định pháp luật mới nhất hiện hành.

1. Cơ sở pháp lý về việc đóng BHXH

Theo quy định tại Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành, người lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc phải thực hiện đóng BHXH khi có hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên. Đây là trách nhiệm và nghĩa vụ của cả người lao động và người sử dụng lao động.

Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/01/2022 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, BHXH, giáo dục nghề nghiệp cũng đã đặt ra các mức xử phạt cụ thể đối với các hành vi vi phạm liên quan đến việc không tham gia hoặc không đóng BHXH.

2. Người lao động không đóng BHXH có bị xử phạt không?

Theo quy định pháp luật hiện hành, người lao động không đóng BHXH sẽ không bị xử phạt hành chính trực tiếp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc không tham gia BHXH không phải là quyền tự chọn của người lao động, mà là nghĩa vụ được pháp luật bắt buộc đối với các trường hợp cụ thể.

Trách nhiệm của người sử dụng lao động: người sử dụng lao động có trách nhiệm đăng ký tham gia BHXH cho người lao động và trích nộp phần tiền BHXH từ tiền lương của người lao động. Nếu người sử dụng lao động không thực hiện đúng quy định, họ sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt cụ thể như sau:

Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 75 triệu đồng nếu không đóng BHXH cho toàn bộ người lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.

Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải truy nộp số tiền BHXH chưa đóng, kèm theo tiền lãi do chậm đóng.

Trách nhiệm của người lao động: người lao động có trách nhiệm phối hợp với người sử dụng lao động để thực hiện việc đóng BHXH. Trường hợp người lao động cố tình thỏa thuận với doanh nghiệp để không tham gia BHXH (ví dụ: nhận lương không chính thức để tránh trích nộp BHXH), họ có thể đối mặt với các hậu quả như:

Không được hưởng các quyền lợi từ BHXH khi nghỉ việc, ốm đau, thai sản hoặc hưu trí.

Gặp khó khăn khi giải quyết tranh chấp lao động hoặc yêu cầu bồi thường quyền lợi.

3. Các chế tài áp dụng gián tiếp đối với người lao động

Mặc dù người lao động không bị xử phạt hành chính trực tiếp, nhưng pháp luật đã quy định các biện pháp xử lý gián tiếp như:

Mất quyền lợi bảo hiểm: người lao động không tham gia BHXH sẽ không được hưởng các quyền lợi từ chế độ BHXH như lương hưu, trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp thai sản, và các quyền lợi khác.

Truy thu BHXH: khi cơ quan chức năng kiểm tra và phát hiện người lao động thuộc diện tham gia bhxh bắt buộc nhưng chưa đóng, cả người lao động và người sử dụng lao động sẽ phải truy nộp đầy đủ số tiền BHXH kèm theo lãi suất chậm nộp.

4. Giải pháp cho người lao động và người sử dụng lao động

Để đảm bảo quyền lợi và tránh các rủi ro pháp lý, người lao động và người sử dụng lao động cần lưu ý:

Đối với người lao động:

Yêu cầu doanh nghiệp đăng ký tham gia BHXH đầy đủ ngay từ khi ký kết hợp đồng lao động.

Từ chối mọi thỏa thuận bất hợp pháp về việc không đóng BHXH.

Đối với người sử dụng lao động:

Thực hiện nghiêm túc các quy định về BHXH, không tìm cách trốn tránh nghĩa vụ.

Hợp tác chặt chẽ với cơ quan BHXH để đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

Kết luận

Người lao động không đóng bhxh sẽ không bị xử phạt hành chính trực tiếp, nhưng việc không tham gia BHXH có thể dẫn đến mất mát lớn về quyền lợi và các hậu quả pháp lý lâu dài. Do đó, cả người lao động và người sử dụng lao động cần hiểu rõ và tuân thủ đầy đủ các quy định về BHXH để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của mình.

Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về trách nhiệm tham gia BHXH và những hậu quả có thể xảy ra nếu không thực hiện đúng quy định.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Mã Văn Quang; Ngày viết: 27/12/2024)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: [email protected]

Website: https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

________________________________________________________________________