Quy định pháp lý cho startup tại Việt Nam: Thành lập, vốn, thuế và nghĩa vụ pháp lý

Startup hay còn gọi là khởi nghiệp bắt đầu với một công việc, dự án kinh doanh,

Pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể về Start-up. Tuy nhiên, việc phát triển ý tưởng mô hình kinh doanh thường phải gắn liền với việc thành lập doanh nghiệp. Start-up có thể hiểu là bắt đầu một công việc, dự án kinh doanh, thường được gọi là “khởi nghiệp”. Khởi nghiệp là thuật ngữ chỉ một người, một nhóm người, một tổ chức đang trong giai đoạn chuẩn bị và bắt đầu kinh doanh.

Như vậy, có thể hiểu Startup là các doanh nghiệp được thành lập để thực hiện ý tưởng trên cơ sở khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh. Hiện nay, các nhà làm luật thường xếp Startup thuộc nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa.

2. Những vấn đề pháp lý cần biết

2.1. Đăng ký kinh doanh

- Lựa chọn loại hình doanh nghiệp: Các nhà startup cần lựa chọn loại hình doanh nghiệp để khởi nghiệp, có 04 loại hình doanh nghiệp:

+ Công Ty TNHH

+ Công ty cổ phần

+ Doanh nghiệp tư nhân

+ Công ty hợp danh

2.2. Chọn tên doanh nghiệp

Tên doanh nghiệp sẽ định hình thương hiệu nên cần lưu ý một số vấn đề sau:

+ Không được đặt trùng tên với doanh nghiệp khác

+ Doanh nghiệp không bắt buộc phải có tên viết tắt

+ Tên viết tắt của doanh nghiệp phải được viết tắt từ tên tiếng Việt hoặc bằng tên nước ngoài

+ Tên doanh nghiệp phải được gắn tại trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp

2.3. Chọn ngành nghề kinh doanh

Khi tiến hành thành lập doanh nghiệp, các startup phải lựa chọn ngành nghề kinh doanh cụ thể của mình

2.4. Trụ sở và địa điểm kinh doanh

Trụ sở chính của doanh nghiệp là địa điểm liên lạc của doanh nghiệp trên lãnh thổ Việt Nam, có địa chỉ được xác định gồm số nhà, ngách, hẻm, ngõ phố, phố, đường hoặc thôn, xóm, ấp, xã, phường, thị trấn, huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; số điện thoại, số fax và thư điện tử (nếu có).

Một số lưu ý khi lựa chọn trụ sở:

-Nên lựa chọn trụ sở chính công ty ổn định lâu dài.

-Địa chỉ rõ ràng và có đủ giấy tờ liên quan.

-Không được đặt địa chỉ tại chung cư, nhà tập thể.

-Địa chỉ đáp ứng các điều kiện để kinh doanh.

-Lựa chọn địa chỉ trụ sở chính cũng quyết định cơ quan quản lý thuế trực tiếp doanh nghiệp.

2.5. Xác định số vốn điều lệ

Số vốn điều lệ không bắt buộc tối thiểu là bao nhiêu, ngoại trừ những ngành nghề yêu cầu phải có vốn pháp định. Tuy nhiên, vốn điều lệ liên quan đến năng lực tài chính của doanh nghiệp nên các Startup cần cân nhắc số vốn khi đăng ký.

Nộp hồ sơ:

Tùy vào loại hình Startup lựa chọn mà có các loại hồ sơ đăng ký doanh nghiệp khác nhau:

Hồ sơ thành lập công ty TNHH 1 thành viên

Hồ sơ thành lập công ty TNHH 2 thành viên trở lên

Hồ sơ thành lập công ty cổ phần

Hồ sơ thành lập công ty hợp danh

Hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân

Ngoài ra, sau khi thực hiện đăng ký thành lập doanh nghiệp, doanh nghiệp cần tiến hành một số thủ tục cần thiết để chính thức đi vào hoạt động.

3. Gọi vốn và chia cổ phần

- Chuẩn bị hồ sơ gọi vốn

- Hiểu về pháp lý gọi vốn: Cổ phần ưu đãi, chuyển đổi, quyền biểu quyết…

- Kiểm soát pha loãng cổ phần và quyền lực giữa nhà sáng lập và nhà đầu tư.

4. Vấn đề sở hữu trí tuệ

- Đăng ký nhãn hiệu, logo, tên thương hiệu, tại cục sở hữu trí tuệ

- Bảo hộ phần mềm sáng chế, kiểu dáng, bản quyền, nội dung

- Tránh vi phạm bản quyền của người khác

5. Thuế và tài chính

- Đăng ký mã số thuế, hóa đơn điện tử, tài khoản ngân hàng công ty

- Tuân thủ báo cáo thuế định kỳ (VAT, thuế TNCN, TNDN)

- Kiểm soát chặt chẽ dòng tiền, tránh bị xử phạt do sai phạm kế toán

6. Các thỏa thuận nội bộ

Các thành viên cần có những thống nhất bằng văn bản trên tinh thần công bằng – tự nguyện – thống nhất – cùng có lợi về các nội dung như góp vốn, sử dụng vốn, quyền sở hữu tài sản, phân chia lợi ích… .

Ngoài ra, điều này cũng áp dụng với việc xây dựng pháp lý nội bộ, pháp lý với người lao động và pháp lý với đối tác như Nội quy lao động, Thỏa ước lao động tập thể, Hợp đồng lao động, Hợp đồng kinh doanh thương mại.

7. Kết luận

Khởi nghiệp là hành trình đầy cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro, đặc biệt là về mặt pháp lý. Việc hiểu rõ và tuân thủ các quy định pháp luật ngay từ giai đoạn đầu sẽ giúp startup xây dựng nền tảng vững chắc, tránh những sai sót không đáng có liên quan đến đăng ký kinh doanh, sở hữu trí tuệ, thuế, hợp đồng hay gọi vốn.

Tuy nhiên, hệ thống pháp luật Việt Nam ngày càng hoàn thiện và có những đặc thù riêng mà các nhà sáng lập trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm pháp lý, có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận và áp dụng một cách đúng đắn.

Với kinh nghiệm đồng hành cùng nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp ở đa dạng lĩnh vực, Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam tự tin mang đến cho Quý startup những giải pháp pháp lý toàn diện – từ tư vấn mô hình doanh nghiệp, soạn thảo điều lệ, bảo hộ thương hiệu, cho đến xử lý tranh chấp trong quá trình vận hành.

Hãy để pháp luật trở thành bệ phóng an toàn cho hành trình khởi nghiệp của bạn. Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và bảo vệ ngay từ những bước đầu tiên.

_________________________________

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Nguyễn Thị Hà Vi; Ngày viết: 22/05/2025)

___________________________________

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, Phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website: https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn