Trách nhiệm pháp lý của người đại diện theo pháp luật - “ghế nóng” trong mọi doanh nghiệp
1. Đại diện pháp luật của doanh nghiệp là gì?
Theo Phần 1 Điều 12 Luật Doanh nghiệp 2020, có thể hiểu được định nghĩa khái niệm đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp như sau:
Người đại diện theo pháp luật doanh nghiệp: Là một cá nhân được giao nhiệm vụ đại diện cho doanh nghiệp trong các quyền và nghĩa vụ pháp lý. Cụ thể, người này có thể thực hiện các giao dịch, ký kết hợp đồng, tham gia giải quyết các tranh chấp dân sự, đứng ra tư cách nguyên đơn, thiết bị đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Tòa án, Trọng tài. Ngoài ra, họ còn thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác mà pháp luật định định cho doanh nghiệp.
Nói cách khác, người đại diện theo luật chính là người “thay mặt” doanh nghiệp để bảo vệ quyền lợi, chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ pháp lý và đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đúng các quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.

2. Số lượng và chức danh đại diện theo pháp luật của một doanh nghiệp
Về số lượng: Mỗi doanh nghiệp phải có ít nhất một luật pháp đại diện. Theo khoản 2 Điều 12 Luật Doanh nghiệp năm 2020, công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) và công ty cổ phần có thể có một hoặc nhiều người theo pháp luật đại diện.
Nếu công ty có nhiều đại diện, điều lệ công ty phải xác định quyền và nghĩa vụ của từng người.
Nếu điều kiện không quy định, tất cả người đại diện đều có quyền đại diện đầy đủ trước bên thứ ba và phải đảm bảo trách nhiệm liên đới đối với tổn hại gây ra cho doanh nghiệp theo pháp luật.
Về chức năng của người đại diện theo luật pháp: chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện; công ty TNHH hai thành viên trở lên có thể là Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, nếu Điều lệ không quy định thì Chủ tịch Hội đồng thành viên là người đại diện; công ty TNHH một thành viên có thể là Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty hoặc Giám đốc/Tổng giám đốc, if Điều lệ không quy định thì Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty là người đại diện; công ty cổ phần có thể là Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, nếu Điều lệ chưa quy định thì Chủ tịch Hội đồng quản trị là người đại diện; công ty hợp danh thì các thành viên hợp nhất là người đại diện.
3. trách nhiệm pháp lý của người đại diện trong doanh nghiệp
- Thực hiện quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp trong suốt quá trình hoạt động: trách nhiệm này được Luật Doanh nghiệp 2020 quy định chi tiết tại Điều 13. Theo đó, người đại diện phải thực hiện các quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, chăm sóc, với mục tiêu bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
Trong trường hợp có nhiều luật pháp đại diện, quyền và nghĩa vụ của mỗi người phải được quy định cụ thể trong Điều luật công ty. Nếu Điều lệ chưa được xác định rõ ràng, mỗi người đại diện đều có đủ thẩm quyền đại diện cho doanh nghiệp trước bên thứ ba và tất cả đều phải đảm bảo trách nhiệm liên đới đối với thiệt hại gây ra cho doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về dân sự và các quy định pháp luật liên quan.
- Trung thành lợi ích của doanh nghiệp: Người đại diện không được sử dụng trí, chức vụ, thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh hoặc tài sản của doanh nghiệp để tư lợi cho bản thân hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác. Đồng thời, họ phải thông báo đầy đủ, đáp ứng kịp thời và chính xác cho doanh nghiệp về công việc của mình hoặc người có liên quan sở hữu cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp khác theo quy định.
- Chịu trách nhiệm cá nhân: Người đại diện của doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm cá nhân đối với các tổn hại gây ra cho doanh nghiệp do vi phạm nghĩa vụ của mình.
Ngoài ra, theo khoản 2 Điều 12 Luật Doanh nghiệp 2020, nếu công ty có nhiều hơn một pháp luật đại diện, Điều luật công ty phải định quy cụ thể quyền và nghĩa vụ của mỗi người. Trong trường hợp chưa có quy định rõ ràng, tất cả người đại diện đều phải cam chịu trách nhiệm liên đới đối với tổn hại gây ra cho doanh nghiệp theo quy định pháp luật.
Như vậy, có thể thấy quyền hạn của luật pháp đại diện rất rộng rãi, nhưng cũng đi kèm với trách nhiệm nặng nề. Do đó, việc hiểu luật và có nghề nghiệp đạo đức cao là yếu tố thì chốt cho vị trí này.
Cam kết chất lượng dịch vụ:
Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:
- Đảm bảo thực hiện công việc theo tiến độ đã đồng ý, đảm bảo đúng thủ thuật đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.
- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.
- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.
Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.
Trân trọng!
(Người viết: Nguyễn Lan Hương; Ngày viết: 10/07/2025)
Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam
Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.
Điện thoại: 0989.386.729
Email: hotmail@htcvn.vn
Trang web: https://htcvn.vn ; https://htc-law.com ; https://luatsuchoban.vn
Các bài viết liên quan:
- Ai không được làm người đứng đầu văn phòng đại diện của thương nhân nước ngoài?
- Tư vấn giải pháp cho doanh nghiệp trong các vấn đề tranh chấp
- Quy trình thành lập doanh nghiệp: Các bước cần biết


