Thủ tục phá sản doanh nghiệp theo pháp luật Việt Nam: Quy trình, điều kiện và lưu ý

1. Phá sản là gì?

Phá sản là tình trạng doanh nghiệp, hợp tác xã không còn khả năng thanh toán đúng hạn cho các công nợ và không thể khắc phục được năng lực thanh toán trong một thời gian dài và không thể nhanh chóng hoặc đầy đủ bồi thường các thiệt hại gây ra cho chủ nợ hoặc những người có quyền yêu cầu thanh toán nợ. Khi đó, Tòa án nhân dân hoặc cơ quan tài phán có thẩm quyền sẽ tuyên bố rằng doanh nghiệp hoặc hợp tác xã đó phá sản.

2. Doanh nghiệp phá sản trong tình trạng nào?

Doanh nghiệp có thể được coi là có dấu hiệu lâm vào tình trạng phá sản nếu doanh nghiệp hoạt động kinh doanh thua lỗ trong 2 năm liên tiếp đến mức không thể trả được các khoản nợ đến hạn và trong 3 tháng liên tiếp, doanh nghiệp không thể trả đủ lương cho người lao động theo thỏa ước lao động và hợp đồng lao động. Điều này cho thấy doanh nghiệp không còn khả năng tài chính để đảm bảo quyền lợi của người lao động.

3. Thủ tục phá sản

Căn cứ vào Luật phá sản 2014, gồm có 07 bước sau đây:

-Bước 1: Nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản

Chỉ những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan mới được nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản

-Bước 2: Tòa án nhận đơn

Sau khi nhận được đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản,Tòa án sẽ xem xét tính hợp lệ của đơn và thông báo nộp lệ phí, tạm ứng phí phá sản. Nếu đơn không hợp lệ tòa án sẽ yêu cầu sửa đổi bổ sung đơn. Trường hợp người nộp đơn không có quyền hoặc từ chối sửa đơn, Tòa trả lại đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản.

-Bước 3: Tòa án thụ lý đơn

Tòa án nhân dân thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi nhận được biên lai nộp lệ phí phá sản, biên lai nộp tạm ứng chi phí phá sản.

Sau đó, Tòa án ra quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản (trừ trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã phá sản theo thủ tục rút gọn).

-Bước 4: Mở thủ tục phá sản

Tòa án sẽ thông báo quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản đến các bên liên quan. Trong quá trình này, Tòa án có thể áp dụng các biện pháp bảo toàn tài sản, kiểm kê tài sản, lập danh sách chủ nợ và người mắc nợ.

-Bước 5: Hội nghị chủ nợ

Hội nghị chủ nợ sẽ được triệu tập. Hội nghị lần thứ nhất cần có sự tham gia của chủ nợ đại diện cho ít nhất 51% tổng số nợ không có bảo đảm. Nếu không đủ, hội nghị sẽ được hoãn và triệu tập lần thứ hai.

Hội nghị chủ nợ có quyền đưa ra các quyết định như sau:

+ Đình chỉ thủ tục phá sản;

+ Đề nghị áp dụng biện pháp phục hồi hoạt động kinh doanh;

+ Đề nghị tuyên bố phá sản.

-Bước 6: Ra quyết định tuyên bố doanh nghiệp bị phá sản

Nếu doanh nghiệp không thể thực hiện các phương án phục hồi hoạt động kinh doanh hoặc hết hạn thực hiện phương án phục hồi mà vẫn không thể thanh toán, Thẩm phán sẽ ra quyết định tuyên bố doanh nghiệp phá sản.

-Bước 7: Thi hành tuyên bố doanh nghiệp bị phá sản

+ Thanh lý tài sản phá sản;

+ Phân chia tiền thu được từ việc bán tài sản của doanh nghiệp cho các đối tượng theo thứ tự phân chia tài sản.

4. Điều kiện để công nhận doanh nghiệp bị phá sản?

Để pháp luật công nhận việc phá sản, doanh nghiệp cần đáp ứng đồng thời cả 02 điều kiện theo quy định pháp luật như sau:

+ Mất khả năng thanh toán;

+ Bị Tòa án nhân dân tuyên bố phá sản.

Trong thực tế, khi một doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, có nghĩa là doanh nghiệp không thực hiện việc thanh toán các khoản nợ đến hạn trong khoảng thời gian 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán. Sự mất khả năng thanh toán có thể xuất phát từ hai tình trường hợp cụ thể:

Trường hợp 1: Doanh nghiệp không có tài sản để thanh toán các khoản nợ. Trong tình huống này, doanh nghiệp không có bất kỳ tài sản nào hoặc giá trị tài sản hiện có không đủ để đảm bảo việc thanh toán các khoản nợ. Doanh nghiệp không thể tìm thấy tài sản có giá trị để thực hiện việc thanh toán nợ, hoặc giá trị tài sản quá nhỏ so với số nợ cần phải thanh toán.

Trường hợp 2: Doanh nghiệp có tài sản, nhưng họ không thực hiện việc thanh toán các khoản nợ theo cam kết hoặc theo thỏa thuận đã được quy định. Điều này có thể phát sinh từ việc quản lý tài chính không hiệu quả hoặc từ việc ưu tiên sử dụng tài sản cho mục tiêu khác thay vì để thanh toán các nghĩa vụ tài chính.

Sự mất khả năng thanh toán có thể gây ra rủi ro không chỉ cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến các bên liên quan, như người cung cấp, người lao động, cũng như hệ thống tài chính chung của cộng đồng doanh nghiệp. Để ngăn chặn tình trạng này, việc quản lý tài chính hiệu quả và việc thực hiện các cam kết thanh toán đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tài chính và sự tin cậy của doanh nghiệp trong môi trường kinh doanh.

5. Kết luận

Phá sản là một thủ tục pháp lý quan trọng, không chỉ nhằm chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp mất khả năng thanh toán mà còn đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các chủ nợ, người lao động và các bên liên quan. Tuy nhiên, quá trình phá sản thường kéo dài, đòi hỏi sự am hiểu pháp luật và sự hỗ trợ chuyên môn sâu để đảm bảo đúng quy định, tránh phát sinh rủi ro hoặc tranh chấp không cần thiết.

Trên đây là những lưu ý của chúng tôi về thủ tục phá sản doanh nghiệp và những lưu ý. Công ty luật TNHH HTC Việt Nam luôn luôn đồng hành và hỗ trợ bạn trong giải quyết vấn đề pháp lý. Liên hệ với chúng tôi khi bạn cần trợ giúp pháp lý.

___________________________________

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Nguyễn Thị Hà Vi; Ngày viết:23/05/2025)

____________________________________

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, Phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website: https://htcvn.vn ; https://htc-law.com ; https://luatsuchoban.vn