Pháp nhân thương mại có phải chịu trách nhiệm hình sự không ?

Việc áp dụng trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại luôn là vấn đề phức tạp cần phải xem xét trên nhiều khía cạnh. Hiểu được vấn đề đó Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam sẽ giải đáp cho bạn thông qua bài viết sau:

I. Căn cứ pháp lý

- Bộ luật Dân sự năm 2015

- Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017

II. Nội dung tư vấn

1. Pháp nhân thương mại là gì ?

Điều 74 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định pháp nhân là một tổ chức tuy nhiên không phải tổ chức nào cũng được coi là pháp nhân. Muốn trở thành pháp nhân thì một tổ chức phải đáp ứng các điều kiện cơ bản sau: được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam; có cơ cấu tổ chức chặt chẽ theo luật định; tài sản tách biệt với cá nhân, tổ chức khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó; độc lập và nhân danh chính mình khi tham gia vào các quan hệ pháp luật.

Tiếp theo tại điều 75 Bộ luật dân sự 2015 có quy định pháp nhân thương mại là pháp nhân có mục tiêu chính là kiếm lợi nhuận và lợi nhuận kiếm được phải chia cho các thành viên. Đây cũng là dấu hiệu để phân biệt với pháp nhân phi thương mại.

Các pháp nhân thương mại có thể tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau ví dụ như công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, hợp tác xã...

2. Điều kiện áp dụng trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại

Pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của mình khi đáp ứng đủ các điều kiện được quy định tại điều 76 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

+ Hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân thương mại;

+ Hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân thương mại;

+ Hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân thương mại;

+ Chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 27 của BLHS.

3. Các tội liên quan đến pháp nhân thương mại

Khoản 2 điều 2 Bộ luật hình sự quy định “Chỉ pháp nhân thương mại nào phạm một tội đã được quy định tại Điều 76 của Bộ luật này mới phải chịu trách nhiệm hình sự”. Điều 76 Bộ luật hình sự cũng quy định, pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về 33 tội phạm thuộc 3 nhóm:

+ Nhóm các tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế

+ Nhóm các tội phạm về môi trường

+ Nhóm tội phạm xâm phạm trật tự công cộng

Trong 33 tội mà pháp nhân thương mại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự có những tội liên quan trực tiếp đến hoạt động của pháp nhân thương mại như tội trốn thuế, tội đầu cơ, tội sử dụng thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán...nhưng cũng có những tội không liên quan trực tiếp đến hoạt động của pháp nhân thương mại như tội rửa tiền, tội tài trợ cho khủng bố.

4. Hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội

Bộ luật hình sự đã quy định 3 hình phạt chính được áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội đó là phạt tiền, đình chỉ hoạt động có thời hạn; đình chỉ hoạt động vĩnh viễn và 3 hình phạt bổ sung bao gồm: cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định; cấm huy động vốn; Phạt tiền, khi không áp dụng là hình phạt chính.

Vì quyền lợi của người lao động nên hình phạt tiền thường được Tòa án ưu tiên áp dụng đối với pháp nhân thương mại

5. Biện pháp tư pháp đối với pháp nhân thương mại phạm tội

Được quy định tại khoản 2 điều 46 và điều 82 Bộ luật hình sự bao gồm: Tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm; Trả lại tài sản, sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại; buộc công khai xin lỗi; Khôi phục lại tình trạng ban đầu; Thực hiện một số biện pháp nhằm khắc phục, ngăn chặn hậu quả tiếp tục xảy ra.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể thư sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Đào Thị Liên/237; Ngày viết: 26/06/2023)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hòa, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]

Website: https://htc-law.com ; https://luatsuchoban.vn

Bài viết liên quan:

Pháp luật quy định như thế nào về pháp nhân ?