Xử lý khoản nợ từ hợp đồng bị vô hiệu. Đòi được không?

1. Hợp đồng vô hiệu là gì?

Trong quan hệ dân sự, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên để xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ. Tuy nhiên, không phải đồng nào cũng có hiệu lực pháp lý. Một đồng vô hiệu là hợp đồng không đáp ứng các điều kiện theo quy định pháp luật cơ bản từ Điều 123 đến Điều 129 của Bộ Luật dân sự 2015:

- Vô hiệu vi phạm luật;
- Vô hiệu do giả tạo;
- Vô hiệu do không thêm quy định về biểu thức;
- Vô hiệu do nhầm lẫn;
- Vô hiệu làm lừa, đe dọa, ép ép;
- Vô hiệu không đủ năng lực hành vi dân sự.

2. Hợp đồng vô hiệu có được nợ không?

Theo quy định tại điều 131 Bộ luật Dân sự 2015, khi hợp đồng vô hiệu, hậu quả pháp lý được xử lý như sau:

- Bên khôi phục lại trạng thái ban đầu, hoàn trả những gì đã nhận;
- Nếu không thể hoàn thành công việc thanh toán hiện tại thì phải hoàn thành bằng tiền;
- Có lỗi gây ra đồng vô hiệu phải bồi thường thiệt hại.

Như vậy, dù hợp đồng đồng vô hiệu, bên cho vay (hoặc cung cấp dịch vụ, hàng hóa) vẫn có quyền Yêu cầu lại các tài khoản đã giao dịch, bên dưới hình thức "hoàn trả lại những gì đã nhận".

3. Điều kiện để đòi nợ bằng đồng vô hiệu

- Có bằng chứng chứng minh mình đã giao tài sản hoặc tiền: Biên nhận, sao kê ngân hàng, hình ảnh, tin nhắn, ghi âm,… . Hợp đồng vô hiệu nhưng vẫn có thể tạo ra chứng thực giao dịch cơ sở.

- Không vi phạm điều luật luật: Nếu đồng vay tiền để thực hiện hành vi phạm tội, người vay có thể không được bảo vệ quyền lợi.

- Không gây nguy hiểm cho việc làm đồng vô hiệu: Nếu cả hai bên đều có lỗi (ví dụ: cùng ký hợp đồng, trốn thuế...), thì khả năng đòi lại tài sản sẽ bị hạn chế.

4. Cách xử lý nợ trong đồng tiền vô hiệu

Trước tiên, cần xác định:

- Ai đã nhận được tài sản hoặc tiền?
- Giá trị, khối lượng hoặc bằng chứng từ công việc đã được nhận.
Đây là căn cứ để yêu cầu hoàn trả, không phụ thuộc vào hiệu lực của đồng.

Yêu cầu hoàn thành tài sản

- If auto mode: cài đặt hoàn thành hoặc thanh toán, xác định giá trị, thời gian hoàn thành.
- Nếu bên nhận không tự động trả lời: người cho vay hoặc bên giao tài sản có thể khởi động dân sự tại Tòa án, yêu cầu “hoàn trả tài sản theo hậu quả đồng hiệu”.

Bồi thường thiệt hại (nếu có lỗi)

Nếu hợp đồng vô hiệu phạm một lỗi sai (ví dụ: cung cấp thông tin sai, cố lừa dối), thì bên đó phải bồi thường toàn bộ tổn hại phát sinh cho bên còn lại.

5. Lõi phát hiện có được yêu cầu không?

Tùy từng trường hợp:

- Nếu có bằng chứng về việc đã giao tiền, có thỏa thuận miệng hoặc bằng chứng rõ ràng về việc vay nợ, thì có thể chấp nhận lãi suất theo cơ bản quy định tại Điều 468 BLDS 2015 (không được vượt quá 20%/năm).
- Nếu không được chứng minh hoặc hợp đồng vô hiệu do phạm vi phạm điều kiện (ví dụ: cho vay nặng lãi, chuyển nhượng đất không đủ điều kiện), thì không được tính lãi, thậm chí có thể được xử lý hành động chính hoặc hình sự.

6. Trình tự động đòi lại khoản nợ từ đồng hiệu

Bước 1: Thương mại, gửi thông báo yêu cầu hoàn trả

Gửi văn bản yêu cầu bên cạnh khoản nợ hoàn trả các khoản tiền đã nhận. Nếu không tự động thực hiện, hãy chuyển sang bước tiếp theo.

Bước 2: Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền

Hộp khởi động đơn kèm theo các chứng từ tài liệu (giấy tờ, biên lai, tin nhắn,…).

Bước 3: Tòa án giải quyết và ra phán quyết

Tòa sẽ căn cứ vào:

Bản chất giao dịch;
Mức độ lỗi của các bên;
Khả năng thanh toán tài sản, tài khoản nợ;
Thiệt hại phát sinh.

Khoản nợ hợp nhất đã được hoàn toàn vô hiệu, miễn là bạn có đủ chứng cứ và không vi phạm luật pháp. Việc hiểu rõ bản chất của giao dịch và quy trình pháp lý chắc chắn sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi chính đáng.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo tiến độ đã đồng ý, đảm bảo đúng thủ thuật đúng quy định pháp luật, đúng quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Nguyễn Thị Khánh Linh; Ngày viết: 13/10/2025)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Trang web:https://htcvn.vn ;https://htc-law.com ;https://luatsuchoban.vn

________________________________________________________________