Cha mẹ tặng cho đất “bằng miệng” thì con có được công nhận quyền sở hữu không?

1. Quyền tặng cho đất (quyền tặng cho quyền sử dụng đất)

Theo quy định tại Điều 27 Luật Đất đai năm 2024, người sử dụng đất có quyền thực hiện các giao dịch như chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp và góp vốn bằng quyền sử dụng đất, phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.

Cụ thể, người tặng cho phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), đất không có tranh chấp, không bị kê biên để thi hành án, và còn trong thời hạn sử dụng theo quy định. Việc tặng cho quyền sử dụng đất phải được lập thành hợp đồng bằng văn bản, có công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền, đồng thời phải đăng ký sang tên tại cơ quan đăng ký đất đai để chính thức phát sinh hiệu lực pháp luật.

Luật Đất đai năm 2024 cũng có điểm mới khi quy định rõ hơn về trách nhiệm của các bên sau khi tặng cho, trong đó bên nhận tặng cho có nghĩa vụ kê khai, nộp lệ phí trước bạ và thuế thu nhập cá nhân (nếu có), đồng thời thực hiện đăng ký biến động trong thời hạn luật định. Đặc biệt, luật cũng khuyến khích việc tặng cho giữa các thành viên trong gia đình (cha mẹ – con, vợ – chồng, anh chị em ruột) với chính sách miễn giảm thuế nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển quyền sở hữu hợp pháp.

Vì vậy, trong trường hợp cha mẹ là người có quyền sử dụng đất hợp pháp, họ có toàn quyền tặng cho quyền sử dụng đất đó cho con, miễn là việc tặng cho được thực hiện đúng trình tự và quy định của pháp luật.

2. Tặng cho đất “bằng miệng” có được công nhận không?

Theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai năm 2024, việc tặng cho quyền sử dụng đất giữa cha mẹ và con được xem là một hình thức chuyển quyền sử dụng đất hợp pháp. Tuy nhiên, để được Nhà nước công nhận, việc tặng cho này phải được lập thành hợp đồng bằng văn bản, có công chứng hoặc chứng thực theo đúng quy định của pháp luật.

Sau khi hợp đồng được công chứng, các bên cần đăng ký biến động tại cơ quan đăng ký đất đai. Chỉ khi hoàn tất thủ tục này, con cái mới chính thức trở thành chủ sử dụng hợp pháp và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là sổ đỏ hoặc sổ hồng).

Mặc dù, Bộ luật Dân sự 2015 cho phép giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, hành vi hoặc văn bản. Tuy nhiên, quy định này chỉ áp dụng khi pháp luật chuyên ngành không yêu cầu hình thức cụ thể. Đối với quyền sử dụng đất, Luật Đất đai quy định rõ phải lập hợp đồng bằng văn bản và có công chứng, do đó, việc tặng cho bằng miệng không được pháp luật công nhận.

Nói cách khác, trong mọi trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất, lời nói không thể thay thế văn bản pháp lý. Hợp đồng công chứng không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là căn cứ quan trọng để bảo vệ quyền lợi của các bên khi có tranh chấp xảy ra.

Tóm lại, giao dịch tặng cho đất “bằng miệng” sẽ không được công nhận hiệu lực.

3. Hậu quả pháp lý khi giao dịch tặng cho quyền sử dụng đất vô hiệu

Căn cứ theo Điều 131 Bộ luật Dân sự năm 2015, hậu quả pháp lý khi giao dịch dân sự vô hiệu được quy định như sau:

- Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
- Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
- Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.
- Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.
- Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.
- Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật Dân sự 2015, luật khác có liên quan quy định.

Như vậy, nếu cha mẹ chỉ nói miệng về việc tặng cho đất mà không lập hợp đồng, không công chứng và không làm thủ tục sang tên, thì việc tặng cho đó không có giá trị pháp lý. Trong trường hợp này, quyền sử dụng đất vẫn thuộc về cha mẹ, còn con cái chỉ được sử dụng đất dựa trên sự đồng thuận trong gia đình, chứ không có quyền sở hữu hợp pháp. Khi phát sinh tranh chấp, người con sẽ không có căn cứ pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Nguyễn Lan Hương; Ngày viết: 07/10/2025)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website: https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

________________________________________________________