Vốn là gì? Vốn tối thiểu để được thành lập doanh nghiệp theo pháp luật Việt Nam là bao nhiêu?

1. Mức vốn tối thiểu để thành lập doanh nghiệp: Linh hoạt hay bắt buộc?

Theo Luật Doanh nghiệp 2020, pháp luật không quy định mức vốn tối thiểu để thành lập doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là bạn có thể đăng ký mức vốn điều lệ rất thấp, thậm chí chỉ vài triệu đồng, tùy thuộc vào khả năng tài chính và quy mô dự kiến. Ví dụ, bạn có thể thành lập công ty TNHH với vốn điều lệ chỉ 5.000.000 đồng và vẫn được Phòng Đăng ký Kinh doanh chấp thuận.

Nhưng có phải muốn đăng ký vốn bao nhiêu cũng được không? Thực tế, có một số yếu tố quan trọng cần cân nhắc khi quyết định mức vốn điều lệ:

- Uy tín và Niềm tin: Mức vốn điều lệ thể hiện cam kết tài chính của bạn với khách hàng và đối tác. Một mức vốn quá thấp có thể khiến đối tác nghi ngờ về năng lực tài chính, làm giảm niềm tin và gây khó khăn trong các giao dịch lớn, đấu thầu, hoặc làm việc với ngân hàng. Ngược lại, mức vốn điều lệ hợp lý sẽ giúp xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp và đáng tin cậy.

- Khả năng tài chính thực tế: Hãy cân nhắc kỹ nguồn lực hiện có của bạn. Việc kê khai vốn điều lệ quá cao so với khả năng thực tế có thể tạo áp lực không cần thiết trong quá trình góp vốn và duy trì hoạt động.

- Quy mô và chi phí vận hành: Vốn điều lệ cần đủ để trang trải các chi phí ban đầu và duy trì hoạt động kinh doanh trong giai đoạn đầu.

- Các dự án, hợp đồng: Nếu bạn dự kiến tham gia các dự án lớn, hợp đồng đòi hỏi năng lực tài chính, mức vốn điều lệ cao sẽ là một lợi thế.

Dù pháp luật không đặt ra mức tối thiểu cho đa số ngành nghề, việc xác định mức vốn điều lệ phù hợp, cân bằng giữa khả năng tài chính và mục tiêu kinh doanh, là vô cùng quan trọng để doanh nghiệp phát triển bền vững.

2. Các loại vốn trong doanh nghiệp mà bạn cần biết

Để hiểu rõ hơn về vai trò của vốn, chúng ta cần phân biệt các loại vốn cơ bản trong doanh nghiệp:

2.1. Vốn điều lệ: Xương sống của doanh nghiệp

Vốn điều lệ là tổng giá trị tài sản mà các thành viên/chủ sở hữu công ty cam kết góp hoặc đã góp khi thành lập công ty TNHH, công ty hợp danh; hoặc là tổng mệnh giá cổ phần đã bán/được đăng ký mua khi thành lập công ty cổ phần.

Đặc điểm quan trọng của vốn điều lệ:

- Cam kết trách nhiệm: Thể hiện trách nhiệm tài chính của các thành viên/cổ đông đối với công ty và các bên liên quan, trong phạm vi số vốn đã cam kết.

- Quyền lợi và rủi ro: Là cơ sở để phân chia lợi nhuận, quyền bỏ phiếu và cũng là giới hạn cho trách nhiệm của các thành viên (đối với công ty TNHH và công ty cổ phần).

- Nguồn vốn hoạt động: Cung cấp nguồn lực ban đầu cho doanh nghiệp để duy trì hoạt động, mở rộng quy mô.

- Hình thức góp vốn: Có thể góp bằng tiền mặt, chuyển khoản ngân hàng, hoặc các tài sản khác như quyền sử dụng đất, nhà xưởng, máy móc, quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ... (cần định giá rõ ràng).

Lưu ý: Các cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang không được dùng tài sản công để góp vốn vì lợi ích riêng. Tương tự, cán bộ, công chức, viên chức (trừ các vị trí lãnh đạo) cũng bị giới hạn quyền góp vốn.

2.2. Vốn pháp định

Khác với vốn điều lệ thông thường, vốn pháp định là mức vốn tối thiểu bắt buộc được pháp luật quy định cho một số ngành, nghề kinh doanh đặc thù. Đây là yêu cầu để đảm bảo doanh nghiệp có đủ tiềm lực tài chính khi hoạt động trong các lĩnh vực rủi ro cao hoặc có ảnh hưởng lớn đến công chúng.

Ví dụ về các ngành nghề yêu cầu vốn pháp định:

- Ngân hàng thương mại: Yêu cầu vốn lên tới hàng nghìn tỷ đồng (ví dụ: 3.000 tỷ VND cho ngân hàng thương mại, liên doanh).

- Công ty tài chính: 500 tỷ VND.

- Dịch vụ bảo vệ: 2 tỷ VND.

- Dịch vụ xuất khẩu lao động: 5 tỷ VND.

- Dịch vụ kiểm toán: 5 tỷ VND.

- Sản xuất phim: 1 tỷ VND.

Nếu bạn kinh doanh trong các lĩnh vực này, vốn góp hoặc vốn kinh doanh của bạn bắt buộc phải đạt hoặc lớn hơn mức vốn pháp định quy định.

2.3. Vốn ký quỹ

Vốn ký quỹ là số tiền hoặc tài sản có giá trị được gửi vào ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng để đảm bảo cho các nghĩa vụ tài chính hoặc cam kết trong một số giao dịch đặc biệt, như dự án đầu tư. Đây là biện pháp bảo đảm để bên có quyền có thể nhận được bồi hoàn nếu bên ký quỹ không thực hiện đúng cam kết.

Mức ký quỹ thường được tính theo tỷ lệ phần trăm lũy tiến trên tổng vốn đầu tư của dự án:

- 3% đối với phần vốn dưới 300 tỷ đồng.

- 2% đối với phần vốn từ 300 tỷ đến 1.000 tỷ đồng.

- 1% đối với phần vốn trên 1.000 tỷ đồng.

2.4. Vốn đầu tư nước ngoài (FDI/FII)

Đây là vốn do các tổ chức, cá nhân nước ngoài đưa vào Việt Nam để tiến hành hoạt động kinh doanh và tìm kiếm lợi nhuận. Vốn đầu tư nước ngoài có thể ở hai dạng:

- Đầu tư trực tiếp (FDI): Nhà đầu tư nước ngoài thiết lập hoặc góp vốn vào cơ sở sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam và trực tiếp tham gia điều hành.

- Đầu tư gián tiếp (FII): Nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần, cổ phiếu của các công ty Việt Nam trên thị trường chứng khoán mà không trực tiếp tham gia quản lý.

3. Không góp đủ vốn điều lệ thì hậu quả như thế nào?

Dù pháp luật không quy định vốn tối thiểu cho đa số, nhưng bạn phải góp đủ vốn điều lệ đã đăng ký trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận Đăng ký doanh nghiệp. Nếu không góp đủ, doanh nghiệp có thể phải đối mặt với:

- Phạt tiền: Từ 30 triệu đến 50 triệu đồng theo Nghị định 122/2021/NĐ-CP.

- Điều chỉnh vốn điều lệ: Doanh nghiệp bắt buộc phải đăng ký điều chỉnh giảm vốn điều lệ xuống bằng số vốn thực góp.

- Ảnh hưởng uy tín: Việc không góp đủ vốn làm giảm uy tín nghiêm trọng với đối tác và cơ quan quản lý nhà nước.

Việc hiểu rõ về các loại vốn và quy định liên quan là nền tảng để bạn xây dựng một doanh nghiệp vững mạnh và tuân thủ pháp luật. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng để đưa ra quyết định phù hợp nhất cho tương lai kinh doanh của mình.

Bạn cần tư vấn chi tiết hơn về mức vốn hay thủ tục đăng ký cho ngành nghề cụ thể của mình? Đừng ngần ngại liên hệ Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam để được hỗ trợ chuyên nghiệp.

__________________________________

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể thư sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Lê Nguyên Phương; Ngày viết: 15/06/2025)

_______________________________________

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, Phường Yên Hoà, Thành phố Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website: https://htc-law.com ; https://htcvn.vn ; https://luatsuchoban.vn