Tái cấu trúc nợ cho doanh nghiệp: Vai trò pháp lý của luật sư trong lập phương án và đàm phán với chủ nợ

1. Tái cấu trúc nợ

Thay vì lập tức khởi kiện hoặc chọn biện pháp cứng nhắc, nhiều doanh nghiệp đang hiểu rằng tái cấu trúc nợ không chỉ là câu chuyện giãn hạn hay giảm lãi, mà là một kịch bản pháp lý mới nhằm tái thiết nghĩa vụ nợ trong giới hạn cho phép. Bộ luật Dân sự 2015 vẫn là nền tảng ngầm công nhận rằng nếu các bên đạt được đồng thuận hợp pháp, thỏa thuận mới sẽ có hiệu lực ràng buộc giống một hợp đồng được thiết lập lại.

Khi hồ sơ công nợ được luật sư rà soát, bóc tách và chuẩn hoá theo đúng cấu trúc tranh chấp thương mại, bên chủ nợ sẽ nhìn thấy mức độ sẵn sàng xử lý nghĩa vụ một cách nghiêm túc, thay vì xem đề nghị tái cơ cấu chỉ là một văn bản mang tính trình bày chủ quan. Phân tích tự nhiên của logic này nằm ở thực tiễn: khi rủi ro pháp lý và rủi ro thiệt hại do kéo dài nghĩa vụ được chỉ ra rõ ràng qua lập luận chuyên nghiệp, chủ nợ thường chuyển từ thái độ hoài nghi sang cân nhắc lợi ích trả nợ có điều kiện.

Nhiều cuộc đàm phán thất bại không phải vì không tìm được lịch trả nợ phù hợp, mà vì thiếu cơ chế đối ứng khiến chủ nợ lo sợ cam kết bị phá vỡ mà không có công cụ thi hành. Đó là lý do trong tái cấu trúc nợ, luật sư sẽ tái định dạng thỏa thuận theo hướng vừa bảo toàn quyền lợi gốc của chủ nợ, vừa cài cơ chế kích hoạt chế tài khi quá hạn – một cấu trúc đã được thừa nhận rộng rãi trong tranh chấp hợp đồng vay có tài sản bảo đảm hoặc cam kết trả nợ.

2. Luật sư – người kiến tạo phương án và giữ nhịp thương lượng

Khi luật sư xuất hiện, cán cân thương lượng thay đổi theo một cách rất tự nhiên nhưng có chủ đích. Luật sư không chỉ lắng nghe câu chuyện dòng tiền hay khó khăn thanh khoản, mà còn dịch yêu cầu đó sang ngôn ngữ pháp lý để đề nghị tái cơ cấu không còn nằm ở mức thiện chí cảm tính, mà là một thỏa thuận có thể thi hành, đối kháng và bảo toàn hiệu lực nếu xảy ra tranh chấp sau đó. Điều 174 Luật Phá sản 2014 vẫn là điểm tựa để doanh nghiệp hiểu rằng khi rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán, tất cả phương án thương lượng trước đó có thể được đưa vào hội nghị chủ nợ – và chính “kịch bản dự phòng hợp pháp” này giúp doanh nghiệp có thêm thế chủ động khi thương lượng từng khoản nợ riêng lẻ.

Luật sư luôn giữ 2 vai trò trong cùng một người: thiết kế phương án và đàm phán phương án. Nếu doanh nghiệp tự làm, họ dễ kẹt trong vòng tranh luận – số nợ bao nhiêu, lỗi do ai, lãi phạt có hợp lý không… và cuộc đối thoại nhanh chóng trượt sang bế tắc. Nhưng luật sư tham gia sẽ neo cuộc thương lượng lại đúng trọng tâm, tách yếu tố cảm xúc khỏi nghĩa vụ pháp lý, giữ độ cứng về trách nhiệm trả nợ nhưng linh hoạt về lộ trình – điều đó phản ánh đúng tư duy đàm phán hợp đồng vay thương mại: không thay đổi bản chất nghĩa vụ nhưng có quyền sửa điều kiện thực hiện nghĩa vụ, nếu việc sửa đó được xây dựng chặt chẽ và đồng thuận tự nguyện từ cả hai phía.

Trong không ít vụ việc, luật sư còn giúp doanh nghiệp pháp lý hóa lại một phần tài sản hoặc nghĩa vụ bảo đảm đối ứng, để chủ nợ có thêm lớp an tâm, còn doanh nghiệp có thêm cửa thoát khỏi kịch bản vô hiệu do tranh chấp quyền sở hữu tài sản đảm bảo. Tất cả những điều này không cần được trình bày thành danh mục điều luật dài dòng, người đọc vẫn cảm nhận được sức nặng thuyết phục bởi phương án được đặt trong trật tự pháp lý đúng chuẩn tranh chấp, không phải lời đề nghị đơn lẻ thiếu tính ràng buộc.

3. Chốt thỏa thuận với mục tiêu bảo toàn dòng tiền

Tái cấu trúc nợ cho doanh nghiệp thành công nhất không nằm ở chuyện doanh nghiệp “đúng” hay “thắng lý”, mà nằm ở chỗ tiền quay về, nghĩa vụ được thiết lập lại hợp pháp và doanh nghiệp tiếp tục vận hành. Để đạt được mục tiêu ấy, doanh nghiệp cần một người đứng ở vị trí trung gian, biết tạo sức ép đúng điểm rơi nhưng không phá vỡ không gian hợp tác. Pháp luật giao dịch bảo đảm và pháp luật hợp đồng đóng vai trò nền móng cho lập luận đàm phán, rằng quyền xử lý tài sản hoặc sửa lịch thanh toán không đương nhiên bị chối bỏ, miễn là thỏa thuận đáp ứng đầy đủ nguyên tắc tự nguyện, thiện chí và không trái quy định cấm.

Luật sư trong giai đoạn này là người kiến tạo sân chơi thương lượng, chứ không hóa thân thành “người thu nợ” hay “người cưỡng chế”. Họ đưa ra phương án, mô phỏng rủi ro, cài cơ chế chế tài và thiết kế đường chạy pháp lý an toàn cho doanh nghiệp lẫn chủ nợ. Khi doanh nghiệp tìm đúng luật sư có chuyên môn tái cơ cấu nợ, quá trình thương lượng không bị kéo lê thêm bởi những tranh cãi về mặt hình thức, hiệu lực, hay cơ chế thi hành – vì mọi “lằn ranh pháp lý” đã được tính trước ngay trên bàn đàm phán.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Nguyễn Ngọc Châm; Ngày viết: 01/12/2025)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website:https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

Các bài viết liên quan: