Người bảo lãnh vay tiền bị kiện thay con nợ – có cách nào thoát trách nhiệm?
1. Khi nào người bảo lãnh phải chịu trách nhiệm pháp lý?
Quyền và nghĩa vụ của người bảo lãnh sinh ra từ sự đồng ý bảo lãnh giữa người bảo lãnh, người vay và chủ nợ; khi hợp đồng bảo lãnh rõ ràng, hợp lý và được yêu cầu thanh toán theo trình tự chính xác, người bảo lãnh sẽ là người phải trả nợ khi khoản nợ không được thực hiện. Tuy nhiên, trách nhiệm này không phải lúc nào cũng tuyệt đối: pháp luật và hợp đồng đều cho phép người bảo lãnh đưa ra một số ngoại lệ và giới hạn, ví dụ bảo lãnh có thể được ký kết với phạm vi nhất định (chỉ chịu trách nhiệm một phần, giới hạn thời hạn , hoặc kèm theo điều kiện). Trong thực tế tiền tụng, để người chủ nợ buộc người bảo lãnh thanh toán, thường cần phải có chính đồng bảo lãnh, chứng minh nợ chưa được trả và chủ nợ đã thực hiện thủ tục đòi nợ hợp lý. Nếu những căn cứ này còn thiếu hoặc sai, yêu cầu nợ chủ có thể được Tòa án bỏ hoặc giảm trách nhiệm bảo lãnh.

2. Các cơ sở và biện pháp pháp lý để người được bảo lãnh tìm cách thoát ra hoặc hạn chế trách nhiệm
Người bảo lãnh có thể dựa vào nhiều cơ sở pháp lý để phản ánh yêu cầu nợ chủ.
- Thứ nhất là kiểm tra tính hợp pháp của chính hợp đồng bảo lãnh: if hợp đồng bảo lãnh pháp luật định nghĩa (ví dụ hợp đồng có yêu cầu phải chứng minh/chứng thực mà chưa thực hiện), hoặc nội dung hợp đồng đồng hồ, vượt quá phạm vi thẩm quyền của người bảo vệ (ví dụ: người bảo vệ hoàn trả cả tài khoản phát sinh ngoài hợp đồng gốc), thì người bảo trì có thể yêu cầu tòa án đồng bảo vệ vô hiệu hoặc chỉ có một phần.
- Thứ hai là căn cứ trong quy trình tự động thủ tục: if chủ nợ chưa thực hiện các biện pháp đòi nợ đối với khoản nợ theo thỏa thuận (nếu hợp đồng bảo lãnh phải đòi trước con nợ) hoặc không thông báo, không gọi người bảo lãnh theo đúng quy định, người bảo lãnh có thể phản đối khoản nợ chủ nợ đã vi phạm nghĩa báo trước, gây mất quyền lợi lợi nhuận.
Ngoài ra, người bảo lãnh có thể dẫn dắt các vấn đề làm mất hiệu lực của lãnh đạo cam kết, người bảo lãnh thiếu năng lực hành vi dân sự ở thời điểm ký kết, hoặc đồng bảo lãnh là kết quả của giao dịch trái đạo đức, trái pháp luật. Nếu có căn cứ cho khoản nợ gốc của khoản nợ không hợp pháp, người bảo lãnh cũng có thể sử dụng cơ sở đó để phản ánh khoản nợ yêu cầu trả nợ. Một hướng dẫn khác là khởi động khoản tiền tố hoặc yêu cầu Tòa án buộc phải trả nợ có trách nhiệm hoàn trả cho người bảo lãnh, đồng thời yêu cầu buộc phải trả nợ, phạt vi phạm, hoặc giải quyết thiệt hại.
Cuối cùng, người bảo lãnh cần chú ý đến tình huống khởi động: nếu khoản nợ chủ nợ quá thời hạn theo quy định pháp luật, người bảo lãnh có quyền phản đối yêu cầu đó.
3. Bước thực tế nên làm khi người bảo lãnh sự kiện và khi cần nhờ luật sư
Khi nhận được đơn kiện hoặc thông báo đòi nợ, người bảo lãnh cần hành động nhanh chóng để bảo vệ quyền lợi của mình. Trước hết, phải thu thập toàn bộ hồ sơ liên quan: hợp đồng bảo lãnh, hợp đồng vay giữa nợ và chủ nợ, chứng từ thanh toán (nếu có), biên bản bàn giao tài sản, nhận tiền, mọi trao đổi qua tin nhắn, email, biên bản vẽ, chứng cứ về năng lực hành vi tại thời điểm hợp đồng ký đồng, biên đối chiếu công nợ và các văn bản liên quan tới quá trình đòi nợ. Việc bảo quản chứng cứ sớm, ghi nhận ngày giờ nhận văn bản bùa tụng và tặng thủ thời hạn đền đơn trả lời là rất quan trọng để không mất đi quyền phản biện.
Người bảo lãnh nên cân nhắc luật sư ngay khi có dấu hiệu tranh chấp. Luật sư sẽ giúp phân tích căn cứ hợp lý đồng, xác định các khoản nợ có thực và cách thức nợ tiến hành đòi, soạn thảo đơn phúc đáp, trình bày các phòng bảo vệ pháp lý thích hợp trước khi xây dựng, đồng thời thay mặt người bảo lãnh thương lượng với khoản nợ chủ để đạt được thỏa thuận giảm bớt trách nhiệm hoặc giãn nợ. Trong trường hợp người bảo lãnh phải thanh toán thay nợ, luật sư vẫn có thể giúp yêu cầu Tòa án công nhận quyền yêu cầu người bảo lãnh đối với khoản nợ, người bảo lãnh có cơ chế thu hồi tài khoản đã trả. Đặc biệt, nếu tồn tại dấu hiệu lừa dối, giả mạo chữ ký, hoặc các hành vi vi phạm khác liên quan đến việc làm ký hợp đồng bảo lãnh, luật sư sẽ hỗ trợ trong cả quy trình xử lý hướng dẫn (tố giác hành vi phạm tội) hỗn hợp dân sự để bảo vệ quyền lợi toàn diện.
Cam kết chất lượng dịch vụ:
Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:
- Đảm bảo thực hiện công việc theo tiến độ đã đồng ý, đảm bảo đúng thủ thuật đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.
- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.
- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.
Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.
Trân trọng!
(Người viết: Nguyễn Ngọc Châm; Ngày viết: 03/11/2025)
____________________________________
Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam
Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.
Điện thoại: 0989.386.729
Email: hotmail@htcvn.vn
Trang web: https://htcvn.vn ; https://htc-law.com ; https://luatsuchoban.vn
___________________________________
Các bài viết liên quan:
- Quy định pháp luật về thời hạn thanh toán nợ
- Những điều cần lưu ý khi ký hợp đồng vay tiền
- Lợi ích của việc thuê Luật sư tư vấn về hợp đồng vay tiền


