Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, Hướng giải quyết tranh chấp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động

1. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động là gì?

Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động là việc một bên trong quan hệ lao động – có thể là người lao động hoặc người sử dụng lao động – tự quyết định chấm dứt hợp đồng mà không cần sự đồng ý của bên còn lại. Đây là quyền của mỗi bên, nhưng phải tuân theo các điều kiện nhất định, nếu không sẽ bị coi là đơn phương chấm dứt trái pháp luật.

Việc hiểu đúng quy định và điều kiện để chấm dứt hợp đồng lao động một cách hợp pháp là yếu tố then chốt nhằm hạn chế rủi ro pháp lý và bảo vệ quyền lợi chính đáng của các bên.

2. Các loại hợp đồng lao động hiện nay

Hiện tại, có hai loại hợp đồng lao động phổ biến:

Hợp đồng lao động xác định thời hạn: Có thời gian kết thúc cụ thể, thường kéo dài không quá 36 tháng. Khi hết hạn mà người lao động tiếp tục làm việc, hai bên sẽ chuyển sang loại hợp đồng không xác định thời hạn.

Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: Không có quy định cụ thể về thời gian kết thúc hợp đồng, được ký trong các trường hợp như đã hết thời hạn hợp đồng xác định mà không ký lại, hoặc ngay từ đầu có thỏa thuận làm việc lâu dài.

3. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động

Đối với người lao động

Người lao động có quyền đơn phương nghỉ việc, tuy nhiên cần đảm bảo thực hiện đúng thời gian báo trước, thường dao động từ 3 đến 45 ngày tùy vào loại hợp đồng và hoàn cảnh. Trong một số trường hợp đặc biệt như bị ngược đãi, không được trả lương đúng hạn, điều kiện làm việc không đảm bảo, bị quấy rối nơi làm việc… thì người lao động có thể nghỉ ngay mà không cần báo trước.

Đối với người sử dụng lao động

Doanh nghiệp có thể chấm dứt hợp đồng với người lao động nếu người đó thường xuyên không hoàn thành công việc, tự ý bỏ việc nhiều ngày, cung cấp thông tin sai lệch khi tuyển dụng hoặc không quay lại làm việc đúng hạn sau thời gian nghỉ được phê duyệt. Trong một số tình huống khách quan như thiên tai, dịch bệnh, di dời sản xuất… khiến doanh nghiệp buộc phải cắt giảm lao động thì quyền đơn phương chấm dứt cũng được áp dụng.

4. Nguyên nhân dẫn đến tranh chấp khi chấm dứt hợp đồng

Các tranh chấp lao động thường phát sinh từ các nguyên nhân sau:

Vi phạm thời hạn báo trước: Nếu một trong hai bên không tuân thủ thời gian thông báo trước theo quy định, quyết định chấm dứt sẽ bị coi là trái pháp luật.

Sai sót trong thủ tục: Quy trình chấm dứt hợp đồng không rõ ràng, không tuân thủ nội quy, quy chế của đơn vị hoặc thiếu minh chứng, tài liệu cần thiết.

Không có lý do hợp pháp: Lý do chấm dứt không hợp lý hoặc không thuộc các trường hợp pháp luật cho phép đơn phương chấm dứt.

5. Cách giải quyết tranh chấp đơn phương chấm dứt hợp đồng

Khi xảy ra tranh chấp, các bên có thể lựa chọn các hình thức sau:

Thương lượng, hòa giải: Đây là cách nhanh chóng và ít tốn kém. Có thể nhờ đến sự hỗ trợ của hòa giải viên lao động hoặc tổ chức công đoàn.

Trọng tài lao động: Áp dụng chủ yếu cho tranh chấp tập thể về quyền lợi.

Khởi kiện tại tòa án: Là biện pháp cưỡng chế mang tính pháp lý cao, thường được sử dụng nếu các phương pháp hòa giải thất bại hoặc không phù hợp.

6. Lời khuyên từ chuyên gia pháp lý

Để hạn chế tranh chấp trong quan hệ lao động, cả người lao động và người sử dụng lao động cần:

Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình khi tham gia ký kết và thực hiện hợp đồng lao động.

Ghi nhận, lưu trữ đầy đủ các hồ sơ, tài liệu liên quan đến hợp đồng, quá trình làm việc, các lần điều chỉnh hoặc vi phạm (nếu có).

Thực hiện đúng quy trình và thời hạn khi chấm dứt hợp đồng.

_________________________________

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Đỗ Thị Phương; Ngày viết: 22/05/2025 )

___________________________________

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, Phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website: https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn