Thế nào là sa thải lao động trái luật? Công ty cần chú ý gì khi sa thải nhân viên?

Thế nào là sa thải lao động trái luật? Công ty cần chú ý gì khi sa thải nhân viên?

Quy định pháp luật về xử lý kỷ luật lao động không chỉ mới được ghi nhận tại Bộ luật Lao động 2019, mà trước đó pháp luật lao động cũ và các văn bản hướng dẫn thi hành cũng đã ghi nhận rất cụ thể về trình tự các bước để xử lý kỷ luật lao động, đặc biệt là hình thức sa thải. Do đó, khi có hành vi vi phạm xảy ra, doanh nghiệp cần lưu ý khi áp dụng các quy định của pháp luật khi sa thải người lao động. Trong phạm vi bài viết này, Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam cung cấp cho bạn những nội dung cơ bản về vấn đề này.

1. Sa thải lao động là gì?

Sa thải là hình thức kỷ luật cao nhất mà pháp luật cho phép người sử dụng lao động (NSDLĐ) được quyền áp dụng đối với người lao động (NLĐ) có hành vi vi phạm kỷ luật theo quy định tại Điều 124 Luật lao động 2019. Sa thải đồng nghĩa với việc NLĐ bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động khi họ có hành vi vi phạm kỷ luật.

2. Những trường hợp áp dụng hình thức kỷ luật sa thải lao động

Theo quy định tại Điều 125 Bộ luật Lao động 2019, NSDLĐ được quyền sa thải NLĐ trong những trường hợp sau:

(1) NLĐ có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc;

(2) NLĐ có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của NSDLĐ, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của NSDLĐ hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;

(3) NLĐ bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật. Tái phạm là trường hợp NLĐ lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 126 của Bộ luật này;

(4) NLĐ tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

3. Những trường hợp sa thải người lao động trái luật

- Vi phạm quy định về căn cứ áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải quy định tại điều 125 Bộ luật lao động 2019.

- Vi phạm quy định về nguyên tắc xử lý kỷ luật theo quy định tại điều 122 Bộ luật lao động 2019: Chứng minh được lỗi; không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với một hành vi vi phạm kỷ luật lao động; không xử lý kỷ luật lao động khi người lao động đang nghỉ ốm đau, mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi…

- Vi phạm quy định về trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật theo quy định tại điều 70 Nghị định 145/2020/NĐ-CP: lập biên bản về hành vi vi phạm, tiến hành hợp xử lý kỷ luật bảo đảm các thành phần tham dự, lập biên bản về nội dung cuộc họp, có chữ ký của người tham dự, ban hành quyết định xử lý kỷ luật trong thời hiệu xử lý kỷ luật

- Vi phạm quy định về thời hiệu xử lý kỷ luật theo quy định tại điều 123 Bộ luật lao động 2019.

4. NSDLĐ cần chú ý điều gì khi sa thải người lao động

- Có căn cứ áp dụng hình thức kỷ luật sa thải

(i) Về rò rỉ thông tin bí mật của NSDLĐ và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Để xác định và xác định hành vi vi phạm, NSDLĐ phải cung cấp định nghĩa cụ thể về tài sản, bí mật thương mại và bí mật kỹ thuật cũng như danh sách quyền sở hữu trí tuệ của mình trong quy chế làm việc, nội quy lao động. Hơn nữa, luật và quy định liên quan đến lao động không quy định điều kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại về tài sản do những hành vi này gây ra, do đó NSDLĐ không bắt buộc phải chứng minh thiệt hại về tài sản mà họ phải gánh chịu. Trên thực tế, mục đích của việc xác định thiệt hại là xác định số tiền mà NLĐ phải trả cho NSDLĐ.

(ii) Đối với trường hợp NLĐ bị xử lý kỷ luật sa thải do tự ý bỏ việc, NSDLĐ có thể xem xét thu thập chứng cứ từ các nguồn như: lời trình bày của người làm chứng, dữ liệu bảng chấm công; dữ liệu quẹt thẻ từ ra vào công ty; dữ liệu trích xuất từ camera, nội quy lao động... để xem xét, đánh giá người lao động tự ý bỏ việc hay NLĐ có đến làm việc nhưng NSDLĐ không cho vào làm việc.

(iii) Trường hợp người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy..., thì doanh nghiệp bên cạnh việc chứng minh hành vi vi phạm sẽ phải xem xét địa điểm thực hiện hành vi có thuộc “tại nơi làm việc” hay không?. Trường hợp hành vi vi phạm không xảy ra tại nơi làm việc thì NSDLĐ không được xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải đối với NLĐ.

- NLĐ không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 122 Bộ luật lao động 2019

- Còn thời hiệu xử lý kỷ luật

- Tuân thủ các quy định về nguyên tắc, trình tự, thủ tục

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của chúng tôi giúp bạn hiểu rõ hơn về thế nào là sa thải người lao động trái luật và những lưu ý cho doanh nghiệp trong trường hợp sa thải người lao động. Mong rằng qua bài viết, Công ty của chúng tôi đã có thể giúp bạn giải đáp được phần nào băn khoăn, thắc mắc và giúp bạn có thể nắm được những nội dung cơ bản về vấn đề này.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Phan Thị Thanh An; Ngày viết: 26/8/2024)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: [email protected]

Website: https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

________________________________________________________________________