Những điều doanh nghiệp cần lưu ý khi cắt giảm nhân sự?

Những điều doanh nghiệp cần lưu ý khi cắt giảm nhân sự?

Việc cắt giảm nhân sự là một quyết định khó khăn nhưng thường không thể tránh khỏi trong bối cảnh doanh nghiệp đối mặt với các thách thức như khủng hoảng kinh tế, suy thoái thị trường, tái cơ cấu tổ chức hoặc sự thay đổi trong chiến lược kinh doanh. Quá trình này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh mà còn tác động trực tiếp đến đời sống và tâm lý của người lao động. Do đó, việc thực hiện cắt giảm nhân sự cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và quyền lợi của người lao động. Trong bài viết dưới đây Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những lưu ý khi cắt giảm nhân sự.

I. Những trường hợp được phép cắt giảm nhân sự

1.1. Cắt giảm do doanh nghiệp sử dụng quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 36 Bộ Luật lao động 2019, thì căn cứ vào tình tiết cụ thể mà người sử dụng lao động có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong các trường hợp sau:

- Do người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc như đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động, dựa trên tiêu chí đánh giá được quy định trong nội quy của người sử dụng lao động.

- Do người lao động bị ốm đau hoặc tai nạn, đã được điều trị liên tục trong 12 tháng đối với hợp đồng không xác định thời hạn, hoặc 06 tháng đối với hợp đồng xác định thời hạn từ 12 đến 36 tháng, hoặc quá nửa thời hạn hợp đồng đối với hợp đồng dưới 12 tháng mà vẫn chưa hồi phục sức khỏe.

- Do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa, hoặc việc di dời, thu hẹp sản xuất theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, mà người sử dụng lao động đã thực hiện mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải giảm số lượng lao động.

- Do người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn được quy định.

- Do người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu

- Do người lao động tự ý nghỉ việc không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên.

- Do người lao động cung cấp thông tin không trung thực khi ký kết hợp đồng lao động, làm ảnh hưởng đến việc tuyển dụng.

1.2. Cắt giảm do thay đổi cơ cấu, công nghệ

Thay đổi cơ cấu tổ chức, tổ chức lại lao động là việc doanh nghiệp chia, tách, hợp nhất, sáp nhập; bán, cho thuê, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp; chuyển nhượng quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã hay là thay đổi phương án sử dụng lao động, dẫn tới hệ quả là ảnh hưởng tới việc làm của nhiều người lao động

Thay đổi quy trình, công nghệ, máy móc, thiết bị sản xuất, kinh doanh gắn với ngành, nghề sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động. Thay đổi nay cũng sẽ dẫn tới việc thay đổi lại cơ cấu tổ chức lao động, một số bộ phận sẽ phải tạm dừng hoặc thay thế bằng công nghệ mới, tác động trực tiếp tới người lao động đang thực hiện công việc đó.

1.3. Cắt giảm vì lí do kinh tế

Thứ nhất, do khủng hoảng hoặc suy thoái kinh tế dẫn đến doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính, giảm sản lượng hoặc nhu cầu thị trường, buộc phải cắt giảm nhân sự để đảm bảo duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Thứ hai, do thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước khi cơ cấu lại nền kinh tế hoặc thực hiện cam kết quốc tế như tái cấu trúc ngành nghề, chuyển đổi mô hình kinh doanh, cắt giảm hoặc điều chỉnh các hoạt động sản xuất để phù hợp với các quy định mới, thỏa thuận quốc tế, hoặc hiệp định thương mại, buộc doanh nghiệp phải thay đổi cơ cấu lao động.

II. Những việc phải thực hiện trước khi cắt giảm nhân sự

Thứ nhất, xây dựng và thực hiện phương án sử dụng lao động: Phương án sử dụng lao động cần bao gồm các nội dung chính như sau: danh sách và số lượng người lao động sẽ tiếp tục được sử dụng, những người lao động được đào tạo lại để tiếp tục công việc, hoặc chuyển sang làm việc bán thời gian; danh sách và số lượng người lao động đủ điều kiện nghỉ hưu; danh sách và số lượng người lao động cần chấm dứt hợp đồng. Ngoài ra, phương án này cần quy định rõ quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, người lao động và các bên liên quan trong quá trình thực hiện, cũng như các biện pháp và nguồn tài chính đảm bảo thực hiện phương án. Đặc biệt, khi có vị trí công việc mới, doanh nghiệp phải ưu tiên đào tạo lại người lao động để tiếp tục sử dụng. Trong quá trình xây dựng phương án, doanh nghiệp cần trao đổi ý kiến với công đoàn cơ sở, và phương án sử dụng lao động phải được công khai cho người lao động biết trong vòng 15 ngày kể từ khi thông qua.

Thứ hai, trao đổi với công đoàn cơ sở về việc cho người lao động thôi việc: Việc cho thôi việc đối với người lao động chỉ được tiến hành sau khi đã trao đổi ý kiến với tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động là thành viên.

Thứ ba, thông báo bằng văn bản tới Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và người lao động: Việc cho thôi việc đối với người lao động chỉ được thực hiện sau khi đã thông báo trước ít nhất 30 ngày cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Thông báo phải bao gồm các nội dung sau: tên, địa chỉ của doanh nghiệp và người đại diện theo pháp luật; tổng số lao động và số lao động dự kiến cho thôi việc; lý do cho người lao động thôi việc cùng thời điểm cụ thể; và kinh phí dự kiến chi trả trợ cấp mất việc làm.

Đối với tùy trường hợp cụ thể, doanh nghiệp phải báo trước cho người lao động được biết việc chấm dứt hợp đồng lao động. Thời gian thông báo trước khi chấm dứt hợp đồng lao động phụ thuộc vào loại hợp đồng. Cụ thể, đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn, thời gian thông báo ít nhất là 45 ngày. Đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng, thời gian thông báo ít nhất là 30 ngày. Trong trường hợp hợp đồng lao động xác định thời hạn dưới 12 tháng, thời gian thông báo ít nhất là 03 ngày làm việc.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể thư sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Hoàng Thanh Tùng; Ngày viết: 07/09/2024)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: [email protected]

Website: https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

_________________________________________________