Ly thân thời gian dài: Có được xem là căn cứ để Tòa án giải quyết ly hôn?

1. Ly thân không phải chế định pháp lý nhưng là chứng cứ mạnh theo Điều 56 Luật HNGĐ 2014

Pháp luật Việt Nam không công nhận ly thân như một tình trạng pháp lý – Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 hoàn toàn không có điều khoản quy định về quyền, nghĩa vụ hoặc hệ quả pháp lý của ly thân. Tuy nhiên, khi giải quyết ly hôn đơn phương, Tòa án áp dụng Điều 56 Luật HNGĐ 2014, trong đó yêu cầu người khởi kiện phải chứng minh: hôn nhân đang ở “tình trạng trầm trọng”, “đời sống chung không thể kéo dài”, “mục đích hôn nhân không đạt được”. Việc ly thân dài hạn chính là dấu hiệu thực tế rõ ràng nhất để chứng minh ba điều kiện này, vì nó thể hiện sự chấm dứt quan hệ tình cảm và đời sống chung một cách kéo dài, không thể hàn gắn.

2. Khi nào ly thân trở thành căn cứ pháp lý để Tòa án chấp nhận ly hôn?

Ly thân không tự động dẫn đến ly hôn, nhưng được Tòa án xem xét như một yếu tố chứng minh theo quy trình đánh giá chứng cứ của Bộ luật Tố tụng dân sự. Thực tiễn xét xử cho thấy, khi vợ chồng ly thân từ 1 năm trở lên và không còn bất kỳ nỗ lực nào để đoàn tụ, Tòa án thường kết luận hôn nhân đã “trầm trọng” theo hướng dẫn tại Nghị quyết 02/2000/NQ-HĐTP – văn bản giải thích thế nào là “đời sống chung không thể kéo dài”. Nếu ly thân kéo dài 2–3 năm, hoàn toàn không còn liên hệ tình cảm – sinh hoạt – kinh tế, các Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm thường xem đây là căn cứ thuyết phục để chấp nhận yêu cầu ly hôn đơn phương.

3. Những dấu hiệu pháp lý xác định “hôn nhân trầm trọng” được quy định và áp dụng thực tiễn

Nghị quyết 02/2000/NQ-HĐTP hướng dẫn rõ: hôn nhân được coi là “trầm trọng” khi vợ chồng không còn thương yêu, quý trọng, chăm sóc nhau, cố tình không thực hiện nghĩa vụ vợ chồng, thường xuyên lăng mạ, hành hạ hoặc ngoại tình… Khi các dấu hiệu này kéo dài và dẫn đến ly thân, Tòa án có đủ cơ sở pháp lý để xác định “mục đích hôn nhân không đạt được”. Trong thực tiễn, nhiều bản án ly hôn đã xác định rằng: “tình trạng ly thân kéo dài, không còn quan tâm chăm sóc lẫn nhau là chứng cứ chứng minh đời sống chung không thể kéo dài theo Điều 56 Luật HNGĐ 2014”. Như vậy, ly thân không chỉ là thực tế đời sống mà còn trở thành chứng cứ pháp lý xác nhận sự đổ vỡ của quan hệ hôn nhân.

4. Người yêu cầu ly hôn phải chứng minh việc ly thân theo Bộ luật Tố tụng Dân sự

Theo nguyên tắc “ai yêu cầu, người đó phải chứng minh” của Điều 91 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, người khởi kiện ly hôn đơn phương phải chứng minh việc ly thân là có thật, kéo dài và xuất phát từ mâu thuẫn hôn nhân không thể khắc phục. Chứng cứ có thể gồm: xác nhận của công an khu vực; xác nhận tổ dân phố; hợp đồng thuê nhà; hóa đơn điện nước; tin nhắn trao đổi; biên bản hòa giải tại xã/phường; lời khai hàng xóm – họ hàng. Đây là những chứng cứ được Tòa án chấp nhận theo Điều 94–97 BLTTDS về chứng cứ và nguồn chứng cứ. Chuẩn bị đầy đủ chứng cứ giúp Tòa án có cơ sở pháp lý rõ ràng để đánh giá tình trạng hôn nhân.

5. Kết luận pháp lý: Ly thân dài hạn là một trong những căn cứ mạnh nhất để Tòa án cho ly hôn

Dù pháp luật không công nhận ly thân, nhưng căn cứ Điều 56 Luật HNGĐ 2014, Nghị quyết 02/2000/NQ-HĐTP, và thực tiễn xét xử cho thấy: ly thân dài hạn là chứng cứ quan trọng nhất chứng minh hôn nhân đã đổ vỡ không thể hàn gắn. Khi người khởi kiện chuẩn bị đầy đủ chứng cứ chứng minh việc ly thân và các mâu thuẫn hôn nhân, Tòa án có thẩm quyền gần như chắc chắn sẽ chấp nhận yêu cầu ly hôn đơn phương. Điều này thể hiện rõ nguyên tắc: “Tòa án chỉ từ chối ly hôn khi có cơ sở cho thấy quan hệ vợ chồng vẫn còn khả năng đoàn tụ” – mà ly thân dài hạn chính là bằng chứng ngược lại.

Nếu bạn đang rơi vào tình trạng ly thân kéo dài, mâu thuẫn không thể hàn gắn hoặc gặp khó khăn trong việc thu thập chứng cứ để Tòa án chấp nhận ly hôn, hãy liên hệ ngay với Luật sư chuyên hôn nhân – gia đình của chúng tôi. Với kinh nghiệm xử lý hàng trăm vụ ly hôn đơn phương phức tạp, chúng tôi sẽ đánh giá hồ sơ, hướng dẫn chuẩn bị chứng cứ, soạn đơn và đại diện làm việc với Tòa án để bảo vệ tối đa quyền lợi cho bạn.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Nguyễn Đức Vượng; Ngày viết: 08/12/2025)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website:https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

Các bài viết liên quan: