TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM TÀI SẢN GIẢI QUYẾT NHƯ THẾ NÀO?
người được bảo hiểm cho rằng sự cố phát sinh là sự kiện bảo hiểm và yêu cầu được trả tiền bảo hiểm, trong khi đó đơn vị kinh doanh bảo hiểm cho rằng sự kiện đó không phải sự kiện bảo hiểm và không thuộc phạm vi bảo hiểm nên không đồng ý trả tiền. Vậy khi xảy ra tranh chấp hợp đồng bảo bảo hiểm tài sản sẽ giải quyết như thế nào? Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam sẽ đồng hành cùng bạn giải đáp băn khoăn trong bài viết sau.
I. Cơ sở pháp lí.
- Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2015;
- Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2000.
II. Nội dung tư vấn.
1. Quy định của pháp luật về Hợp đồng bảo hiểm tài sản.
Bảo hiểm tài sản là loại hình bảo hiểm phi nhân thọ, khi tham gia bảo hiểm tài sản bạn cần để ý đến hợp đồng bảo hiểm tài sản trước khi ký kết.
Hợp đồng bảo hiểm tài sản là văn bản thỏa thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, theo đó bên mua bảo hiểm tài sản phải đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm khi xảy ra rủi ro với tài sản được bảo hiểm. Đối tượng tài sản được bảo hiểm bao gồm vật có thực, tiền, giấy tờ trị giá được bằng tiền và các quyền tài sản.
Các loại hợp đồng bảo hiểm tài sản phổ biến bao gồm:
- Hợp đồng bảo hiểm tài sản trên giá trị;
- Hợp đồng bảo hiểm tài sản dưới giá trị;
- Hợp đồng bảo hiểm trùng.
Doanh nghiệp bảo hiểm không chịu trách nhiệm trong trường hợp tài sản được bảo hiểm bị tổn thất do hao mòn tự nhiên hoặc do bản chất vốn có của tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm.
2. Căn cứ bồi thường.
Theo Điều 46, Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2000 quy định căn cứ bồi thường trong hợp đồng bảo hiểm tài sản như sau:
- Số tiền bồi thường mà doanh nghiệp bảo hiểm phải trả cho người được bảo hiểm được xác định trên cơ sở giá thị trường của tài sản được bảo hiểm tại thời điểm, nơi xảy ra tổn thất và mức độ thiệt hại thực tế, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm. Chi phí để xác định giá thị trường và mức độ thiệt hại do doanh nghiệp bảo hiểm chịu.
- Số tiền bồi thường mà doanh nghiệp bảo hiểm trả cho người được bảo hiểm không vượt quá số tiền bảo hiểm, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm.
- Ngoài số tiền bồi thường, doanh nghiệp bảo hiểm còn phải trả cho người được bảo hiểm những chi phí cần thiết, hợp lý để đề phòng, hạn chế tổn thất và những chi phí phát sinh mà người được bảo hiểm phải chịu để thực hiện chỉ dẫn của doanh nghiệp bảo hiểm.
3. Hình thức bồi thường
- Bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm có thể thỏa thuận một trong các hình thức bồi thường sau đây:
+ Sửa chữa tài sản bị thiệt hại;
+ Thay thế tài sản bị thiệt hại bằng tài sản khác;
+ Trả tiền bồi thường.
- Trong trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm không thỏa thuận được về hình thức bồi thường thì việc bồi thường sẽ được thực hiện bằng tiền.
4. Những loại tranh chấp thường gặp.
Tranh chấp hợp đồng bảo hiểm tài sản là là những bất đồng giữa doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm với người mua bảo hiểm trong quá trình thực hiện các quyền và nghĩa vụ.
- Tranh chấp về sự kiện bảo hiểm, một bên cho là có sự kiện bảo hiểm và bên kia không đồng ý
- Bên mua bảo hiểm không thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn cho đối tượng bảo hiểm trong quá trình sử dụng
- Tranh chấp về kết quả giám định thiệt hại đối với đối tượng được bảo hiểm
- Tranh chấp về giá trị bồi thường bảo hiểm
- Tranh chấp về nguyên nhân dẫn đến sự kiện bảo hiểm…
5. Giải quyết tranh chấp hợp đồng bảo hiểm tài sản.
Hiện nay có hai phương thức mà các bên thường lựa chọn để giải quyết tranh chấp là giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài và giải quyết tranh chấp bằng Tòa án.
Giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài thương mại:
Trong trường hợp này các bên hoàn toàn có thể thỏa thuận lựa chọn giải quyết tranh chấp thông qua Trọng tài vì ít nhất trong quan hệ hợp đồng bảo hiểm luôn có sự tham gia của doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm là bên có hoạt động thương mại.
Tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài nếu các bên có thoả thuận về trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp. Theo quy định tại Điều 16 Luật Trọng tài thương mại 2010 thì thỏa thuận trọng tài có thể được xác lập dưới hình thức điều khoản trọng tài trong hợp đồng hoặc dưới hình thức thỏa thuận riêng.
Giải quyết các tranh chấp bằng Trọng tài thương mại có ưu điểm như:
- Thủ tục nộp Đơn khởi kiện đơn giản, thuận tiện;
- Quyết định của trọng tài là chung thẩm có giá trị bắt buộc thi hành đối với các bên, các bên không thể kháng cáo, sẽ giúp giảm chi phí về thời gian và tiền bạc của các bên trong quá trình tham gia giải quyết vụ án;
- Tố tụng trọng tài thường ít cứng nhắc hơn tố tụng Tòa án, giúp các bên chủ động và thuận lợi hơn trong quá trình tham gia tố tụng.
Giải quyết tranh chấp thông qua Tòa án:
Theo quy định tại Điều 186 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì các bên trong tranh chấp có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp.
Có hai trường hợp có thể xảy ra trong trường hợp này, được xác định như sau:
- Tranh chấp được xác định là vụ án dân sự thông thường theo quy định tại Khoản 3 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 nếu hợp đồng bảo hiểm tài sản được xác lập giữa doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm với cá nhân, tổ chức không có đăng ký kinh doanh, và bên mua bảo hiểm không có mục đích kinh doanh thu lợi nhuận.
- Tranh chấp được xác định là vụ án kinh doanh, thương mại theo quy định tại Khoản 1 Điều 30 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 nếu hợp đồng bảo hiểm tài sản được xác lập giữa doanh nghiệp bảo hiểm với cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh và đều có mục đích lợi nhuận.
Trong cả hai trường hợp trên thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm đều thuộc Tòa án Nhân dân cấp huyện theo quy định tại Khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
- Những tranh chấp mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án Nhân dân cấp huyện mà thuộc thẩm quyền của Tòa án Nhân dân cấp tỉnh.
- Ngoài ra, Tòa án Nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án Nhân dân cấp huyện mà Tòa án Nhân dân cấp tỉnh tự mình lấy lên để giải quyết khi xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của Tòa án Nhân dân cấp huyện.
- Thời hiệu khởi kiện yêu cầu giải quyết tranh chấp hợp đồng bảo hiểm là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
Ưu điểm của giải quyết tranh chấp tại Tòa án là thông thường chi phí để giải quyết một tranh chấp hợp đồng của Tòa án sẽ thấp hơn so với trọng tài. Phán quyết của Tòa án có giá trị thi hành cao vì được cưỡng chế thi hành bằng quyền lực Nhà nước. Trình tự tố tụng chặt chẽ theo quy định của pháp luật
Trên đây là những ý kiến của chúng tôi tư vấn về vấn đề tranh chấp hợp đồng bảo hiểm tài sản giải quyết như thế nào? Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hân hạnh đồng hành cùng khách hàng trong việc giải quyết mọi vấn đề pháp lý. Hãy liên hệ với chúng tôi để được sử dụng dịch vụ tư vấn một cách tốt nhất.
(Bích Ngọc)
Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam
Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hòa, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.
ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]
Website: https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn
Xem thêm các bài viết liên quan: