Phân biệt án treo và cải tạo không giam giữ

Phân biệt án treo và cải tạo không giam giữ

Án treo và cải tạo không giam giữ là các biện pháp hình phạt thay thế giam giữ. Án treo cho phép người phạm tội không phải vào tù mà chịu giám sát trong một thời gian. Cải tạo không giam giữ yêu cầu thực hiện lao động công ích hoặc tham gia chương trình giáo dục mà không bị giam giữ. Cả hai hình thức này nhằm tái hòa nhập và cải tạo người phạm tội.

1. Bản chất

Án treo: Căn cứ vào Điều 65 Bộ luật hình sự 2015 được hướng dẫn bởi Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP quy định án treo là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, được Tòa án áp dụng đối với người phạm tội bị phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, xét thấy không cần bắt họ phải chấp hành hình phạt tù.

Cải tạo không giam giữ: Căn cứ vào Điều 32 và 36 Bộ luật hình sự 2015 quy định cải tạo không giam dữ là hình phạt chính, được áp dụng từ 06 tháng đến 03 năm đối với người phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng do Bộ luật này quy định mà đang có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi cư trú rõ ràng nếu xét thấy không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội.

Phân biệt án treo và cải tạo không giam giữ

2. Mục đích

Án treo:

Mục đích chính của án treo là giáo dục và cảnh cáo người phạm tội, nhấn mạnh vai trò quan trọng của pháp luật trong đời sống cộng đồng. Bằng việc đối diện với hình phạt tiềm tàng, họ được khuyến khích nâng cao nhận thức về tính chất và hậu quả của hành vi phạm tội, từ đó giảm thiểu nguy cơ tái phạm trong tương lai.

Thêm vào đó, án treo cũng mang đến cơ hội cho người phạm tội để họ sửa chữa lỗi lầm và hòa nhập trở lại vào xã hội. Thay vì bị cách ly hoàn toàn, họ có thể tiếp tục duy trì mối liên kết với cộng đồng và gia đình, điều này có thể làm giảm sự cô đơn và cảm giác bị xã hội hình phạt, từ đó tạo điều kiện cho họ có thể tái lập cuộc sống sau khi đã nhận thức rõ ràng về hành vi của mình.

Ngoài ra, án treo cũng mang lại lợi ích về mặt chi phí và tài nguyên cho hệ thống pháp luật, do giảm tải được số người cần giam giữ và bảo quản trong các cơ sở giam giữ. Những người được áp dụng án treo thường không phải chịu mọi hậu quả của một hình phạt tù, điều này giúp giảm bớt áp lực cho các cơ sở giam giữ và cải thiện điều kiện sống trong các trại giam.

Cải tạo không giam giữ:

Mục đích chính của cải tạo không giam giữ là cung cấp cho người phạm tội một cơ hội thực sự để họ có thể học hỏi, phát triển kỹ năng và nhận thức rõ ràng về các giá trị xã hội. Qua đó, họ được khuyến khích đổi mới hành vi và suy nghĩ, từ bỏ các hành vi phạm tội và hòa nhập trở lại vào cộng đồng một cách tích cực.

Ngoài ra, cải tạo không giam giữ còn nhằm mục đích giảm thiểu nguy cơ tái phạm tội. Bằng cách tạo ra môi trường giáo dục và hỗ trợ phù hợp, người phạm tội có thể phát triển những kỹ năng xã hội cần thiết để họ có thể thích nghi và hoà nhập trở lại vào xã hội sau khi ra khỏi quá trình cải tạo. Điều này không chỉ giúp cải thiện cuộc sống cá nhân của họ mà còn mang lại lợi ích rõ rệt cho cả cộng đồng bằng cách giảm bớt tội phạm và tăng cường an ninh trật tự xã hội.

3. Cách thức thi hành

Án treo: Căn cứ vào Điều 65 Bộ luật hình sự 2015

Tòa án giao người được hưởng án treo cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú để giám sát, giáo dục. Gia đình người bị kết án có trách nhiệm phối hợp với cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương trong việc giám sát, giáo dục người đó.

Tòa án có thể quyết định áp dụng đối với người được hưởng án treo hình phạt bổ sung nếu trong điều luật áp dụng có quy định hình phạt này.

Người được hưởng án treo đã chấp hành được một phần hai thời gian thử thách và có nhiều tiến bộ thì theo đề nghị của cơ quan, tổ chức có trách nhiệm giám sát, giáo dục, Tòa án có thể quyết định rút ngắn thời gian thử thách.

Cải tạo không giam giữ: Căn cứ vào Điều 36 Bộ luật hình sự 2015

- Tòa án giao người bị phạt cải tạo không giam giữ cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú để giám sát, giáo dục. Gia đình người bị kết án có trách nhiệm phối hợp với cơ quan, tổ chức hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc giám sát, giáo dục người đó.

- Trong thời gian chấp hành án, người bị kết án phải thực hiện một số nghĩa vụ theo các quy định về cải tạo không giam giữ và bị khấu trừ một phần thu nhập từ 05% đến 20% để sung quỹ nhà nước. Việc khấu trừ thu nhập được thực hiện hàng tháng. Trong trường hợp đặc biệt, Tòa án có thể cho miễn việc khấu trừ thu nhập, nhưng phải ghi rõ lý do trong bản án.

Không khấu trừ thu nhập đối với người chấp hành án là người đang thực hiện nghĩa vụ quân sự.

- Trường hợp người bị phạt cải tạo không giam giữ không có việc làm hoặc bị mất việc làm trong thời gian chấp hành hình phạt này thì phải thực hiện một số công việc lao động phục vụ cộng đồng trong thời gian cải tạo không giam giữ.

Thời gian lao động phục vụ cộng đồng không quá 04 giờ trong một ngày và không quá 05 ngày trong 01 tuần.

Không áp dụng biện pháp lao động phục vụ cộng đồng đối với phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 06 tháng tuổi, người già yếu, người bị bệnh hiểm nghèo, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng.

4. Trường hợp áp dụng

Án treo: Căn cứ vào Điều 2 Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP được Khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 01/2022/NQ-HĐTP quy định điều kiện áp dụng bao gồm:

- Bị xử phạt tù không quá 3 năm

- Nhân thân tốt

- Có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trở lên

- Có nơi cư trú rõ ràng hoặc nơi làm việc ổn định

- Xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù nếu người phạm tội có khả năng tự cải tạo và việc cho họ hưởng án treo không gây nguy hiểm cho xã hội; không ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Cải tạo không giam giữ: Căn cứ vào Điều 36 Bộ luật hình sự 2015

- Người phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng

- Có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi cư trú rõ ràng

- Xét thấy không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội.

5. Hậu quả pháp lý

Án treo: Căn cứ vào Khoản 5 Điều 65 Bộ luật hình sự 2015

Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

Cải tạo không giam giữ: Căn cứ vào Điều 105 Luật thi hành án hình sự 2019

Công an cấp xã, đơn vị quân đội lập biên bản về việc vi phạm. Trường hợp đã lập biên bản về việc vi phạm nghĩa vụ 02 lần nhưng người chấp hành án vẫn tiếp tục vi phạm thì Công an cấp xã đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã được giao giám sát, giáo dục tổ chức kiểm điểm người đó; trường hợp người chấp hành án do đơn vị quân đội giám sát, giáo dục thì đơn vị quân đội tổ chức kiểm điểm người đó.

Sự khác biệt về bản chất, mục đích, cách thức thi hành, trường hợp áp dụng và hậu quả pháp của hai hình phạt này cho thấy sự đa dạng và linh hoạt trong việc xử lý tội phạm, phù hợp với từng hoàn cảnh cụ thể và đặc điểm văn hóa pháp luật của từng quốc gia. Việc lựa chọn và áp dụng đúng hình phạt sẽ đem lại hiệu quả tối đa trong việc kiểm soát tội phạm và bảo vệ quyền lợi của cả cá nhân và xã hội.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể thư sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Bùi Phạm Hồng Ngọc; Ngày viết: 10/08/2024)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729

Email: [email protected]

Website: https://htc-law.com ; https://luatsuchoban.vn

__________________________________________________