NGƯỜI BỊ TÂM THẦN PHẠM TỘI CÓ PHẢI CHỊU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ KHÔNG
Trên thực tế, rất nhiều người mang bệnh lý về tâm thần thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật đặc biệt là giết người, cố ý gây thương tích. Tuy rằng hoàn cảnh đó, họ hoàn toàn không ý thức và làm chủ được hành động của mình nhưng không thể phủ nhận những thiệt hại mà người bị tâm thần gây ra cho bị hại và xã hội. Vậy liệu người bị tâm thần có phải chịu trách nhiệm hình sự khi thực hiện các hành vi nguy hiểm cho xã hội không?
I. Cơ sở pháp lý
Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017
II. Nội dung tư vấn
1. Người tâm thần thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội
Người tâm thần là người mắc bệnh lý có liên quan đến một loạt các rối loạn sức khỏe tâm thần, làm ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và làm chủ hành vi. Người tâm thần khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội không thể nhận thức được tính chất nguy hiểm của hành vi của mình cũng như không thể kiểm soát, điều khiển hành vi như những người bình thường khác.
2. Trách nhiệm hình sự trong trường hợp người tâm thần thực hiện hành vi phạm tội
Theo Điều 21 Bộ luật Hình sự năm 2015, người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Như vậy, người tâm thần thực hiện các hành vi được coi là tội phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự, bởi người tâm thần được coi là người không có năng lực trách nhiệm hình sự. Một người có năng lực trách nhiệm hình sự là khi người đó nhận thức được tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi của mình và có khả năng điều chỉnh, kiểm soát hành vi của mình để lựa chọn thực hiện các hành vi phù hợp với đạo đức và pháp luật. Người bị tâm thần do các rối loạn tâm thần nên không thể nhận thức, điều khiển hành vi. Dù hậu quả mà hành vi nguy hiểm cho xã hội do người bị tâm thần gây ra xâm phạm đến các quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ nhưng vẫn được loại trừ trách nhiệm hình sự.
Tuy rằng người bị tâm thần khi thực hiện hành vi phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng pháp luật quy định biện pháp xử lý đối với trường hợp này theo Điều 49 Bộ luật Hình sự năm 2015. Cụ thể là:
- Đối với người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi mắc bệnh tâm thần, Viện kiểm sát hoặc Tòa án căn cứ vào kết luận giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần có thể quyết định đưa họ vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh.
- Đối với người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự nhưng trước khi bị kết án đã mắc bệnh tới mức mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì căn cứ vào kết luận giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần, Tòa án có thể quyết định đưa họ vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.
- Đối với người đang chấp hành hình phạt tù mà bị bệnh tới mức mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì căn cứ vào kết luận giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần, Tòa án có thể quyết định đưa họ vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, nếu không có lý do khác để miễn chấp hành hình phạt, thì người đó phải tiếp tục chấp hành hình phạt.
Trên đây là những tư vấn của chúng tôi về trách nhiệm hình sự đối với người tâm thần thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội. Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hân hạnh đồng hành cùng khách hàng trong việc giải quyết mọi vấn đề pháp lý. Hãy liên hệ với chúng tôi để được sử dụng dịch vụ tư vấn một cách tốt nhất.
(Ngát)
Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam
Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hòa, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.
ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]
Website: https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn
Xem thêm bài viết liên quan: