English 
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHI KHÔNG CÓ GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHI KHÔNG CÓ GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Tranh chấp đất đai khi có Giấy chứng nhận hay không có giấy chứng nhận thì cũng đều khó khăn và phức tạp. Tranh chấp đất đai có Giấy chứng nhận (sổ đỏ) là những tranh chấp phát sinh từ những quan hệ đất đai mà trong đó đất tranh chấp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên khi không có sổ đỏ thì việc giải quyết tranh chấp sẽ nhiều thủ tục và tốn thời gian hơn. Vậy khi có tranh chấp đối với đất không có sổ đỏ thì giải quyết như thế nào? Sau đây công ty luật TNHH HTC Việt Nam tư vấn về giải quyết tranh chấp đất đai khi không có Giấy chứng nhận(sổ đỏ).
1. Cơ sở pháp lý.
- Luật Đất đai 2013.
- Bộ luật Tố tụng dân sự 2015;
- Nghị định số 43/2014/ NĐ – CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai 2013.
2. Tư vấn về giải quyết tranh chấp đất đai khi có Giấy chứng nhận.
Hiện nay, khi giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ thì người sử dụng đất vẫn có thể đưa ra một trong các giấy tờ quy đinh tại điều 100 Luật đất đai để chứng minh quyền sử dụng của mình. Cụ thể như:
- Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước khi đó;
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;
- Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất;
- Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;
- Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật;
- Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất;
- Các loại giấy tờ khác được xác lập trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 theo quy định của Chính phủ.
Đối với những trường hợp tranh chấp mà có một trong các giấy tờ nêu trên thì giải quyết tranh chấp như có sổ đỏ. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều các trường hợp tranh chấp đất đai mà đương sự không có giấy tờ, bao gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các giấy tờ trên. Vậy thì cách giải quyết đối với những tranh chấp này như thế nào?
Căn cứ giải quyết tranh chấp:
Khoản 1 Điều 91 Nghị định số 43/2014/NĐ - CP quy định việc tranh chấp đất đai khi không có giấy tờ sẽ được giải quyết dựa trên các căn cứ sau:
- Chứng cứ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đất do các bên tranh chấp đất đai đưa ra. Ví dụ như: biên lai thu thuế đất, giấy tờ thuê mướn nhân công đào đất, giấy tờ chứng minh khai thác và hưởng lợi từ đất,…
- Thực tế diện tích đất mà các bên tranh chấp đang sử dụng ngoài diện tích đất đang có tranh chấp và bình quân diện tích đất cho một nhân khẩu tại địa phương;
- Sự phù hợp của hiện trạng sử dụng thửa đất đang có tranh chấp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;
- Chính sách ưu đãi người có công của Nhà nước;
- Quy định của pháp luật về giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất.
Ngoài các căn cứ giải quyết tranh chấp đất đai không có giấy tờ ở trên, cơ quan thẩm quyền cũng có thể dựa vào kết quả xác minh thực tế, lời khai của các đương sự, biên bản hòa giải, giấy tờ giao dịch liên quan tới quyền sử dụng đất của các bên… để làm căn cứ giải quyết.
Thủ tục giải quyết tranh chấp khi không có sổ đỏ:
- Hòa giải là bước đầu tiên và bắt buộc phải thực hiện. Hiện nay, đối với tranh chấp đất đai thì Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở.
Bước 1: Tổ chức hòa giải.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm tổ chức việc hòa giải tranh chấp đất đai tại địa phương mình và phải phối hợp với các tổ chức chính trị – xã hội ở địa phương. Thời hạn hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân cấp xã được thực hiện không quá 45 ngày, kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai.
Bước 2: Lập biên bản hòa giải.
Việc hòa giải phải được lập thành biên bản có chữ ký của các bên và có xác nhận hòa giải thành hoặc hòa giải không thành của Ủy ban nhân dân cấp xã. Biên bản hòa giải được gửi đến các bên tranh chấp, lưu tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp.
- Sau khi hòa giải tại UBND sẽ đưa đến hai kết quả:
+ Thứ nhất, hòa giải thành công. Tranh chấp đất đai chấm dứt ở đây. Trường hợp có thay đổi hiện trạng về ranh giới, người sử dụng đất thì UBND cấp xã cần gửi biên bản hòa giải đến Phòng Tài nguyên và Môi trường trong trường hợp tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau; gửi đến Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các trường hợp khác.
+ Thứ hai, hòa giải không thành. Đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai sau đây:
- Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều 203 Luật Đất đai;
- Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Trên đây là những ý kiến của tôi tư vấn về vấn đề giải quyết tranh chấp đất đai khi không có GCNQSDĐ. Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hân hạnh đồng hành cùng khách hàng trong việc giải quyết mọi vấn đề pháp lý. Hãy liên hệ với chúng tôi để được sử dụng dịch vụ tư vấn một cách tốt nhất.
(Hà)
Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam
Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hòa, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.
ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]
Website: https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn
