Các quy định mới về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024

Các quy định mới về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024

Khi nhà nước thu hồi đất, điều đầu tiên mà người bị thu hồi quan tâm đến có lẽ là mức bồi thường họ nhận được là bao nhiêu. Sự ra đời của Luật đất đai 2024 đã có nhiều quy định mới về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất với nhiều điểm nổi bật nhằm bảo vệ quyền lợi của người dân hơn trước. Bài viết sau đây Công ty Luật HTC Việt Nam sẽ làm rõ các quy định mới về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024.

1. Giá đất bồi thường có thể tăng khi Nhà nước thu hồi đất

Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định về khung giá đất, đồng thời nhấn mạnh việc định giá đất bồi thường phải theo nguyên tắc thị trường.

Theo khoản 2, 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024 quy định, bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn.

Đồng thời, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hằng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo

Như vậy, từ ngày 01/01/2026, các địa phương sẽ được tự quyết định Bảng giá đất và điều chỉnh Bảng giá đất mỗi năm 01 lần để phù hợp với giá đất thị trường, chứ không phải dựa vào giá đất tổi thiểu và tối đa của khung giá đất do Chính phủ ban hành như hiện nay. Nhờ đó, giá đất được bồi thường sẽ “sát” với giá đất thị trường tại khu vực có đất bị thu hồi, kéo theo giá đất bồi thường có thể tăng so với hiện nay.

2. Đất nông nghiệp bị thu hồi có thể được bồi thường bằng nhà ở, đất ở hoặc tiền

Theo khoản 1 Điều 96 Luật Đất đai 2024 quy định: hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp mà có đủ điều kiện được bồi thường theo quy định, khi Nhà nước thu hồi đất được bồi thường bằng:

- Đất nông nghiệp

- Tiền

- Đất có mục đích sử dụng khác

- Nhà ở

Như vậy, có thể thấy Luật Đất đai 2024 đã quy định hình thức bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp đa dạng hơn so với Luật Đất đai 2013 (Bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng hoặc bằng tiền).

Ngoài ra, tại khoản 6 Điều 111 Luật Đất đai 2024 cũng quy định, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp mà đủ điều kiện bồi thường về đất theo quy định, mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư.

Như vậy, từ ngày 01/01/2025 hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở, nhà ở nếu có nhu cầu và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở.

3. Chỉ được thu hồi đất khi đã bố trí xong khu tái định cư

Tại khoản 6 Điều 91 Luật Đất đai 2024 quy định: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư để bảo đảm chủ động trong việc bố trí tái định cư cho người có đất thu hồi. Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.”

Đây là một quy định hoàn toàn mới của Luật Đất đai 2024, theo đó, Nhà nước chỉ được thu hồi đất khi đã hoàn thành việc bố trí khu tái định cư.

4. Hộ gia đình nhiều thế hệ được giao thêm đất khi Nhà nước thu hồi đất

Căn cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 111 Luật Đất đai 2024 quy định các đối tượng sau nếu có đủ điều kiện được bồi thường về đất ở thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tại khu tái định cư, địa điểm khác phù hợp khi bị thu hồi đất:

- Hộ gia đình, cá nhân có đất ở;

- Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam.

Trong trường hợp hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi, nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng 01 thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình, thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.

5. Thêm nhiều khoản hỗ trợ cho người dân khi Nhà nước thu hồi đất

Bên cạnh các khoản hỗ trợ để ổn định đời sống và sản xuất; đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm... như Luật Đất đai 2013 quy định. Tại Điều 108 Luật Đất đai 2024 đã bổ sung thêm các khoản hỗ trợ khác cho người bị thu hồi đất như:

- Hỗ trợ di dời vật nuôi;

- Hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời đối với tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn theo pháp luật về xây dựng mà đến thời điểm thu hồi đất giấy phép đã hết thời hạn.

Ngoài ra, căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định biện pháp, mức hỗ trợ khác để bảo đảm có chỗ ở, ổn định đời sống, sản xuất đối với người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản cho từng dự án cụ thể.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm - hiệu quả - uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể thư sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Nguyễn Văn Huy; Ngày viết: 18/09/2024)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729

Email: [email protected]

Website: https://htc-law.com ; https://htcvn.vn ; https://luatsuchoban.vn

__________________________________________________________________