Điều kiện khởi kiện và thụ lý vụ án dân sự

Điều kiện khởi kiện và thụ lý vụ án dân sự là gì? Cần lưu ý gì về điều kiện khởi kiện và thụ lý vụ án dân sự. Cùng Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam tìm hiểu về điều kiện khởi kiện và thụ lý vụ án dân sự thông qua bài viết dưới đây nhé.

I. Căn cứ pháp lý

- Bộ luật tố tụng dân sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2021

- Bộ luật dân sự năm 2015

II. Nội dung tư vấn

1. Điều kiện về chủ thể khởi kiện

Điều 186 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Ngoài việc là người bị xâm phạm quyền và lợi ích thì chủ thể khởi kiện phải là người từ đủ 18 tuổi trở lên và phải có đủ năng lựa hành vi tố tụng dân sự theo quy định tại điều 69 Bộ luật Tố tụng dân sự.

Đối với trường hợp chủ thể khởi kiện là cơ quan, tổ chức Luật đã quy định cụ thể về phạm vi mà cơ quan, tổ chức có quyền khởi kiện.

- Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em, Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có quyền khởi kiện vụ án về hôn nhân và gia đình theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.

- Tổ chức đại diện tập thể lao động có quyền khởi kiện vụ án lao động trong trường hợp cần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tập thể người lao động hoặc khi được người lao động ủy quyền theo quy định của pháp luật.

- Tổ chức xã hội tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có quyền đại diện cho người tiêu dùng khởi kiện bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoặc tự mình khởi kiện vì lợi ích công cộng theo quy định của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

- Cơ quan, tổ chức trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có quyền khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu Tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước thuộc lĩnh vực mình phụ trách hoặc theo quy định của pháp luật.

- Cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hôn nhân và gia đình để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khác theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.

2 Điều kiện về thẩm quyền của Tòa án

Để vụ án được Tòa án thụ lý và giải quyết thì chủ thể khởi kiện phải nộp đơn khởi kiện tại đúng Tòa án có thẩm quyền. Hiện nay thẩm quyền của Tòa án được chia làm 3 loại:

- Thẩm quyền theo loại vụ việc: Được quy định tại các điều 26, 28, 30, 32 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Trường hợp vụ án không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án mà thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan khác thì Tòa án sẽ trả lại đơn khởi kiện.

- Thẩm quyền theo cấp: được quy định cụ thể tại các Điều 35, 36, 37, 38 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 và chia theo 4 cấp:

+ Tòa án nhân dân cấp tỉnh;

+ Tòa chuyên trách Tòa án nhân dân cấp tỉnh.

+ Tòa án nhân dân cấp huyện;

+ Tòa chuyên trách Tòa án nhân dân cấp huyện;

Đối với những vụ án không thuộc thẩm quyền giải quyết theo cấp của Tòa án thì khi nhận được đơn khởi kiện Tòa án sẽ chuyển vụ án cho Tòa án có thẩm quyền giải quyết.

- Thẩm quyền theo lãnh thổ: được quy định cụ thể tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 .

3. Điều kiện về thời hiệu khởi kiện

- Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

- Tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc. Phần lớn các vụ án đều còn thời hiệu nếu các bên đều không yêu cầu áp dụng.

- Những trường hợp sau đây Tòa án không áp dụng thời hiệu:

+ Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.

+ Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp có quy định khác.

+ Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.

+ Trường hợp khác do luật quy định.

4. Sự việc chưa được giải quyết bằng một bản án, quyết định của Tòa án hoặc quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đã có hiệu lực pháp luật.

Trong trường sự việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc quyết định đã có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì Tòa án sẽ trả lại đơn khởi kiện trừ một số trường hợp đặc biệt được quy định tại điểm c khoản 1 điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.

+ Yêu cầu ly hôn;

+ Yêu cầu thay đổi nuôi con;

+ Thay đổi mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại;

+ Yêu cầu thay đổi người quản lý tài sản, thay đổi người quản lý di sản, thay đổi người giám hộ hoặc vụ án đòi tài sản,

+ Vụ án đòi tài sản cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ.

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể thư sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Đào Thị Liên/237; Ngày viết: 26/06/2023)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hòa, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]

Website: https://htc-law.com ; https://luatsuchoban.vn

Bài viết liên quan:

Thủ tục khởi kiện vụ án hành chính nhanh nhất hiện nay.