HÌNH PHẠT TÙ CHUNG THÂN THEO QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ 2015

Việc quy định hình phạt tù chung thân trong hệ thống hình phạt của Nhà nước ta tạo ra khả năng phân hóa trách nhiệm hình sự và cá thể hóa hình phạt đối với các loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Theo quy định tại Bộ luật hình sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2018) thì:

“Tù chung thân là hình phạt tù không thời hạn được áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị xử phạt tử hình. Không áp dụng hình phạt tù chung thân đối với người dưới 18 tuổi phạm tội”.

- Từ quy định này có thể thấy, điều kiện áp dụng tù chung thân đó là:

Người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng nhưng chưa đến mức xử phạt tử hình thì xử phạt tù chung thân. Đối với tội đặc biệt nghiêm trọng, tòa án phải dựa vào các căn cứ quyết định hình phạt để lựa chọn một trong 3 hình phạt: Tử hình, tù chung thân, tù có thời hạn (trên 15 năm) để áp dụng đối với người phạm tội. Với tính chất là hình phạt nặng hơn tù có thời hạn và nhẹ hơn hình phạt tử hình, tù chung thân tạo khả năng pháp lý cho việc thực hiện đường lối xử lý tội phạm được sát với thực tế phức tạp và đa dạng của tình hình tội phạm. Thông thường trong thực tiễn, hình phạt tù chung thân được áp dụng đối với trường hợp đặc biệt nghiêm trọng mà nếu áp dụng hình phạt tù có thời hạn ở mức tối đa vẫn còn nhẹ nhưng nếu phạt tử hình thì chưa thật cần thiết.

- Trường hợp loại trừ: Do tính chất nghiêm khắc của hình phạt tù chung thân và xuất phát từ nguyên tắc xử lý người chưa thành niên phạm tội, luật hình sự Việt Nam không cho phép áp dụng tù chung thân đối với người chưa thành niên phạm tội.

- Về vấn đề tha tù trước thời hạn: Chung thân là hình phạt tù không thời hạn, thông thường được hiểu là người bị kết án sẽ phải chấp hành án tù (lao động, học tập, cải tạo...) gần như là suốt cả cuộc đời của mình ở trại giam. Để tạo điều kiện cho họ được hưởng chính sách khoan hồng của nhà nước, thể hiện sự nhân đạo của pháp luật, trong một số trường hợp thì Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho những người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt. Để được hưởng quyền này, người bị kết án phải thỏa mãn các điều kiện theo Luật Đặc xá.

Việc áp dụng đúng đắn hình phạt tù chung thân đòi hỏi Toà án phải phân tích vụ án một cách cụ thể, vận dụng đường lối xử lý phù hợp với chính sách hình sự của Nhà nước, đáp ứng được yêu cầu phòng ngừa riêng và phòng ngừa chung.

- Một số tội danh được bỏ hình phạt tù chung thân theo Bộ luật hình sự 2015 đó là:

+ Tội đưa hối lộ

+ Tội buôn lậu

+ Tội trộm cắp tài sản

+ Tội trốn đi nước ngoài

+ Tội công nhiên chiếm đoạt tài sản

+ Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

+ Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản

+ Tội khai báo hoặc tự nguyện làm việc cho địch khi bị bắt làm tù binh

+ Tội bỏ vị trí chiến đấu hoặc không làm nhiệm vụ trong chiến đấu

+ Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản.

Bộ luật hình sự 2015 đã quy định như vậy thể hiện tính nhân đạo và tôn trọng, đề cao, bảo vệ quyền sống của con người hơn nữa, phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Mọi ý kiến thắc mắc cần giải đáp và đóng góp xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Toà nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hoà, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]

Website: https://htc-law.com ; https://luatsuchoban.vn