QUY ĐỊNH VỀ CÁC TRƯỜNG HỢP BẮT BUỘC PHẢI CÓ NGƯỜI BÀO CHỮA TRONG VỤ ÁN HÌNH SỰ

QUY ĐỊNH VỀ CÁC TRƯỜNG HỢP BẮT BUỘC PHẢI CÓ NGƯỜI BÀO CHỮA TRONG VỤ ÁN HÌNH SỰ

Sự tham gia của người bào chữa trong vụ án hình sự phụ thuộc vào ý chí của người bị tạm giữ, người bị bắt hay bị can, bị cáo. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, vì tính chất nhân đạo của pháp luật cũng như đảm bảo tính khách quan, công bằng trong hoạt động tố tụng, người bào chữa được chỉ định bào chữa cho bị can, bị cáo mà không phụ thuộc vào ý chí của họ. Vậy trường hợp nào bắt buộc phải có người bào chữa trong vụ án hình sự?

I. Cơ sở pháp lý

Luật Tố tụng hình sự năm 2015

II. Nội dung tư vấn

1. Thế nào là người bào chữa trong vụ án hình sự?

Theo Khoản 1 Điều 72 Luật Tố tụng hình sự năm 2015, người bào chữa là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định và được cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiếp nhận việc đăng ký bào chữa.

Người bào chữa là người được các cơ quan tiến hành tố tụng chứng nhận, tham gia tố tụng để đưa ra những tình tiết các định người bị tạm giữ, bị can, bị cáo vô tội, những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của người bị tạm giữ, bị can, bị cáo và giúp đỡ người bị tạm giữ, bị can, bị cao về mặt pháp lý nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ.

Khoản 2 Điều 72 Luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định người bào chữa có thể là:

- Luật sư: là người có đủ điều kiện hành nghề theo quy định của pháp luật tham gia tố tụng theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức đó theo quy định của pháp luật.

- Người đại diện của người bị buộc tội: người đại diện hợp pháp là cha mẹ hoặc người giám hộ của người bị tạm giữ, bị can, bị cáo chưa thành niên hoặc có nhược điểm về thể chất hoặc tâm thần.

- Bào chữa viên nhân dân: là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có phẩm chất đạo đức và kiến thức pháp lý, đủ sức khỏe và đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao, được Ủy ban mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc thành viên của Mặt trận cử tham gia bào chữa cho người bị buộc tội là thành viên của tổ chức mình.

- Trợ giúp viên pháp lý (trong trường hợp người bị buộc tội thuộc đối tượng đợc trựo giúp pháp lý): là viên chức Nhà nước, làm việc tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước.

2. Quy định về trường hợp bắt buộc phải có người bào chữa trong vụ án hình sự

- Thông thường, người bị buộc tội, người đại diện hoặc người thân thích của người bị buộc tội có quyền lựa chọn người bào chữa. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bị buộc tội, người đại diện hoặc người thân thích của họ không lựa chọn người bào chữa, Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định người bào chữa cho họ. Đó là các trường hợp quy định tại Điều 76 Luật Tố tụng hình sự năm 2015. Cụ thể là các trường hợp mà người bị buộc tội là:

+ Bị can, bị cáo về tội mà Bộ luật Hình sự quy định mức cao nhất của khung hình phạt là 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình;

+ Người bị buộc tội có nhược điểm về thể chất mà không thể tự bào chữa, người có nhược điểm về tâm thần hoặc là người dưới 18 tuổi.

- Trong các trường hợp này, Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải yêu cầu hoặc đề nghị các tổ chức sau đây cử người bào chữa:

+ Đoàn luật sư phân công tổ chức hành nghề luật sư cử người bào chữa;

+ Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước cử Trợ giúp viên pháp lý, luật sư bào chữa cho người thuộc diện được trợ giúp pháp lý;

+ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận cử bào chữa viên nhân dân bào chữa cho người bị buộc tội là thành viên của tổ chức mình.

Trên đây là những tư vấn của chúng tôi liên quan đến quy định về các trường hợp bắt buộc phải có người bào chữa trong vụ án hình sự. Công ty luật TNHH HTC Việt Nam hân hạnh đồng hành cùng khách hàng trong việc giải quyết mọi vấn đề pháp lý. Hãy liên hệ với chúng tôi để được sử dụng dịch vụ một cách tốt nhất.

(Ngát)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hòa, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]

Website: https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

Xem thêm bài viết liên quan:

Vai trò của luật sư bào chữa trong vụ án hình sự

Các trường hợp người phạm tội được chỉ định luật sư bào chữa