HÀNH VI CƯỠNG ÉP KẾT HÔN, LY HÔN HOẶC CẢN TRỞ HÔN NHÂN TỰ NGUYỆN, TIẾN BỘ BỊ XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO?

Hôn nhân ở Việt Nam là hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng; vợ chồng bình đẳng, cùng nhau nuôi dạy con thành những công dân có ích cho xã hội. Do đó mọi vi phạm ép hôn, ly hành hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ dưới bất kỳ hình thức nào cũng sẽ được xử lý theo quy định của pháp luật. Công ty Luật HTC Việt Nam sẽ đồng hành cùng bạn tư vấn và giải đáp về quy định của pháp luật trong công việc xử lý vi ép kết hôn, ly hôn, cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ thông qua bài viết dưới đây.

I. Cơ sở pháp lý

1. Luật hôn nhân và gia đình năm 2014;

2. Bộ luật hình sự năm 2015;

3. Nghị định số 167/2013/ND-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, bạo lực gia đình.

II. Nội dung tư vấn

Quan hệ hôn nhân và gia đình được xác lập và thực hiện theo quy định của pháp luật. Quan hệ này được tôn trọng và được luật bảo vệ. Theo đó hành vi ép ép hôn, lừa dối kết hôn, cản trở hôn nhân là các hành vi vi phạm pháp luật (Điều 5 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014) và tùy theo mức độ sẽ bị xử phạt hành vi chính hoặc xử lý hình sự.

* Về xử lý chính

Theo quy định tại Điều 55 Nghị định 167/2013/ND-CP, hành vi cưỡng ép kết hôn, ly hôn hoặc trở thành hôn nhân tự nguyện, tiến bộ bằng cách ngăn cản một trong các phương thức như hành hạ hạ, uy hiếp tinh thần hoặc bằng thủ đoạn khác sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng – 300.000 đồng.

* Về xử lý hình sự

Điều 181 BLHS, người yêu ép người khác kết hôn với sự tự nguyện của họ, cản trở người khác trở thành môi hôn hoặc duy trì quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ hoặc cưỡng ép hoặc cản trở người khác ly hôn bằng cách hành hạ, ngược lại, uy hiếp thần tượng, yêu sách cải tiến hoặc sử dụng đoạn khác, đã bị xử lý vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, sẽ bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 03 năm. Cấu hình của tội phạm trên cụ thể như sau:

- Khách thể: Hành vi cưỡng ép hôn, ly hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ đã xâm phạm nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình được pháp luật bảo vệ.

- Mặt khách hàng: Người phạm tội là người thực hiện một trong các hành vi:

+ Cưỡng ép người khác kết hôn hoặc ly hôn trái với sự tự nguyện của họ.

Trường hợp này người bị hành hạ, khuyên ép chủ yếu là người có quan hệ lệ thuộc (vật chất hoặc tinh thần) với kẻ phạm tội. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp phạm tội với người bị hành vi hạ, Mặc cảm ép không có mối quan hệ lệ thuộc.

+ Có thể trở thành người khác hôn hoặc hôn tự nguyện.

Đây là hành vi vi phạm pháp luật không cho nam và nữ kết hôn hoặc ly hôn với nhau mặc dù họ có đủ điều kiện kết hôn, ly hôn. Hành vi này có thể được thực hiện bằng cách hành hạ, ngược đãi, uy hiếp tinh thần hoặc thủ đoạn khác, nhưng chủ yếu bằng thủ đoạn yêu sách cải cách (thách cưới, đặt điều kiện rất khó thực hiện để cản trở nụ hôn của hai người nam và nữ hoặc giữ giấy tờ ngăn cản việc ly hôn…).

+ Có thể trở thành người khác duy trì quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ.

Đây là hành vi tìm mọi cách chấm dứt quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ đang tồn tại. Hành vi này có thể dẫn đến quan hệ hôn nhân tan vỡ, nhưng cũng có thể quan hệ hôn nhân không bị tan vỡ nhưng cũng làm cho cuộc sống chung vợ chồng xung trộn.

Mặt khác, tất cả hành vi vi hành vi yêu ép người khác kết hôn, ly hôn cản trở người khác kết hôn, ly hôn cản trở người khác duy trì quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ nếu chưa bị xử phạt chính về hành vi vi phạm này thì chưa thành cấu phạm. Dấu hiệu đã được xử lý chính là dấu hiệu bắt buộc của cấu hình tội phạm và cũng là dấu hiệu để phân biệt hành vi phạm tội với hành vi vi phạm.

- Chủ thể: Chủ thể tội phạm là bất kỳ chủ thể nào có năng lực trách nhiệm hình sự

- Mặt chủ: Lỗi của chủ có thể là lỗi cố ý.

Như vậy hành vi ép hôn, ly hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình ảnh theo mức độ vi phạm.

Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty TNHH Luật HTC Việt Nam liên quan đến việc xử lý vi phạm ép kết hôn, ly hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ. Chúng tôi vui mừng đồng hành cùng khách hàng trong công việc giải quyết mọi vấn đề giải pháp. Hãy liên hệ với chúng tôi để được sử dụng dịch vụ tư vấn tốt nhất.

(Nguyễn Thị Lan Anh)