Phân biệt hòa giải tiền tố tụng và hòa giải cơ sở

Hòa giải là phương thức giải quyết tranh chấp được sử dụng phổ biến tại Việt Nam, bao gồm hòa giải tiền tố tụng và hòa giải ở cơ sở. Hòa giải tiền tố tụng do Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành, thường bắt buộc trước khi khởi kiện trong một số tranh chấp. Trong khi đó, hòa giải ở cơ sở mang tính tự nguyện, do tổ hòa giải tại cộng đồng thực hiện nhằm giữ gìn trật tự, đoàn kết. Hai hình thức này bổ trợ lẫn nhau, góp phần giải quyết mâu thuẫn nhanh chóng, hiệu quả.

1. Hòa giải tiền tố tụng là gì?

Căn cứ theo:

Khoản 1 Điều 2 Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án năm 2020 quy định: “Hòa giải viên tại Tòa án (sau đây gọi là Hòa giải viên) là người có đủ điều kiện, được Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh bổ nhiệm để tiến hành hòa giải tranh chấp”.

Khoản 2 Điều 2 Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án năm 2020 quy định: “Hòa giải tại Tòa án là hoạt động hòa giải do Hòa giải viên tiến hành trước khi Tòa án thụ lý vụ việc dân sự, nhằm hỗ trợ các bên tham gia hòa giải thỏa thuận giải quyết vụ việc dân sự theo quy định của Luật này”.

Như vậy, Hòa giải tại tòa án trong giai đoạn tiền tố tụng là hoạt động hòa giải được tổ chức tại Tòa án do Hòa giải viên tiến hành trước khi Tòa án thụ lý vụ việc. Hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án không phải là giai đoạn bắt buộc thực hiện trước khi Tòa án tiến hành thụ lý vụ việc, nguyên đơn sẽ lựa chọn có hòa giải tiền tố tụng hay không khi có thông báo của Tòa án.

2. Hòa giải cơ sở là gì?

Căn cứ theo Khoản 1 Điều 2 Luật hòa giải cơ sở 2013

“1. Hòa giải ở cơ sở là việc hòa giải viên hướng dẫn, giúp đỡ các bên đạt được thỏa thuận, tự nguyện giải quyết với nhau các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật theo quy định của Luật này.”

Như vậy, hòa giải cơ sở là hoạt động hòa giải diễn ra trong cộng đồng nhằm giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ để giữ gìn đoàn kết, trật tự xã hội.

3. Phân biệt hòa giải tiền tố tụng và hòa giải cơ sở

Tiêu chí	Hòa giải tiền tố tụng	Hòa giải cơ sở
Khái niệm	Là hoạt động hòa giải được thực hiện trước khi vụ việc được đưa ra tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền giải quyết.	Là hoạt động hòa giải diễn ra tại cộng đồng nhằm giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn trong đời sống hàng ngày.
Căn cứ pháp lý	Quy định tại Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án năm 2020.	Quy định tại Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2013.
Mục đích	Nhằm giúp các bên tranh chấp tự thỏa thuận để giải quyết tranh chấp mà không cần mở thủ tục tố tụng.	Giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng, giữ gìn đoàn kết, trật tự xã hội.
Chủ thể hòa giải	Hòa giải viên do Tòa án nhân dân phân công.	Hòa giải viên tại thôn, tổ dân phố do cộng đồng bầu hoặc chính quyền địa phương công nhận.
Phạm vi áp dụng	Các tranh chấp dân sự, kinh doanh, thương mại, hôn nhân và gia đình trước khi khởi kiện ra tòa.	Các mâu thuẫn nhỏ trong gia đình, làng xóm, cộng đồng dân cư.
Tính bắt buộc	Không bắt buộc, nhưng là một bước khuyến khích trước khi khởi kiện ra tòa.	Tự nguyện, không bắt buộc.
Hiệu lực pháp lý	Nếu các bên đạt được thỏa thuận, thỏa thuận này có thể được tòa án công nhận để có hiệu lực thi hành.	Thỏa thuận có giá trị đạo đức và xã hội, nhưng không có hiệu lực cưỡng chế thi hành.

Kết luận: Hòa giải tiền tố tụng là giải pháp giúp giảm thiểu số lượng vụ án phải đưa ra xét xử, tạo điều kiện cho các bên tự giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và tiết kiệm. Trong khi đó, hòa giải trong tố tụng là một thủ tục bắt buộc trong quá trình giải quyết vụ án tại tòa, nhằm tạo cơ hội cho các bên thỏa thuận trước khi tòa án đưa ra phán quyết.

_______________________________________________________________

Cam kết chất lượng dịch vụ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam hoạt động với phương châm tận tâm – hiệu quả – uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ, cụ thể như sau:

- Đảm bảo thực hiện công việc theo đúng tiến độ đã thỏa thuận, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, đúng với quy tắc đạo đức và ứng xử của luật sư Việt Nam.

- Đặt quyền lợi khách hàng lên hàng đầu, nỗ lực hết mình để mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ tốt nhất.

- Bảo mật thông tin mà khách hàng cung cấp, các thông tin liên quan đến khách hàng.

Rất mong được hợp tác lâu dài cùng sự phát triển của Quý Khách hàng.

Trân trọng!

(Người viết: Phan Thế Vinh Quang Ngày viết: 16/01/2025)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.

Điện thoại: 0989.386.729

Email: hotmail@htcvn.vn

Website: https://htcvn.vn; https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

___________________________________________________________________